Ανεβασμένοι ο ένας για τον άλλον στο ίδιο βάθρο

χωρίς φανερή αξία

επιλεγμένοι μέσα από εκατομμύρια από καθαρή σύμπτωση

κι όμως με την πεποίθηση τους ότι έτσι έπρεπε να συμβεί

Σαν ανταμοιβή για ποιο πράγμα; Για τίποτα.

Το φως λάμπει απ’ το πουθενά-

γιατί μονάχα πάνω τους και όχι σε άλλους;

Δεν είναι αυτό προσβολή της δικαιοσύνης;

Ασφαλώς είναι.

Δεν παραβιάζει τις καταξιωμένες στον κόσμο αρχές μας,

δεν γκρεμίζει κάθε ηθική απ’ τα ύψη της; Σίγουρα ναι.

Προσέξτε το ευτυχισμένο ζευγάρι:

αν μπορούσαν τουλάχιστον λίγο να προσποιηθούν,

να υποκριθούν μια κατάθλιψη κι έτσι να δώσουν κουράγιο στους φίλους τους!

Ακούστε πως γελάνε- πόσο προσβλητικά.

Κι η γλώσσα που μιλάνε μόλις που ακούγεται

κατανοητή

κι όλες αυτές οι εθιμοτυπίες, οι τελετουργίες,

οι επιτηδευμένες αμοιβαίες ρουτίνες τους-

όλ’ αυτά μοιάζουν με μια συνωμοσία

πίσω απ’ την πλάτη της ανθρωπότητας!

Είναι δύσκολο ακόμα και να μαντέψεις

που θα έφταναν τα πράγματα

αν οι άνθρωποι ακολουθούσαν το παράδειγμα τους.

Σε τι θα μπορούσαν να στηριχθούν οι θρησκείες

και η ποίηση,

τι θα θυμόμαστε, τι θα είχαμε αποκηρύξει,

ποιος θα ‘θελε να κρατηθεί μέσα σε κάποιο όρια;

Μια ευτυχισμένη αγάπη. Είναι αναγκαία;

Το τακτ και ο κοινός νους μας συμβουλεύουν

να την απαρνηθούμε

σαν ένα σκάνδαλο για τις ανώτερες σφαίρες

της ζωής.

Τα μικρά αγγελούδια γεννιούνται

χωρίς τη δική της βοήθεια.

Κι ούτε θα μπορούσε να κατοικήσει στην γη

γιατί συμβαίνει τόσο σπάνια.

Αφήστε τους ανθρώπους

που δεν ξέρουν το παραμικρό γι’ αυτήν

να μας βεβαιώσουν ότι δεν υπάρχει πουθενά

μια ευτυχισμένη αγάπη.

Με μια τέτοια πίστη θα τους είναι πιο εύκολο

να ζουν και να πεθαίνουν.

Βισουάβα Σιμπόρσκα
Ευτυχισμένη αγάπη.

(από τη συλλογή Για κάθε ενδεχόμενο, 1972)

* Η Βισουάβα Σιμπόρσκα (Wislawa Szymborska) γεννήθηκε το 1923 στο Κούρνικ της Πολωνίας (περιοχή της επαρχίας Πόζναν) κι από εκεί μετακινήθηκε στα οκτώ της χρόνια στην Κρακοβία, τόπο μόνιμης διαμονής της έκτοτε, ως το θάνατό της, την 1η Φεβρουαρίου του 2012, σε ηλικία 88 ετών. Σπούδασε φιλολογία και κοινωνιολογία στο φημισμένο πανεπιστήμιο της πόλης και εμφανίστηκε για πρώτη φορά στην ποίηση το 1945. Μέχρι το 1996, που της απονεμήθηκε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας, είχε εκδώσει μόλις εννέα ποιητικές συλλογές και τέσσερα βιβλία με δοκίμια, ενώ μετέφρασε έμμετρη γαλλική ποίηση και για ένα διάστημα (1967-1972) σχολίαζε τακτικά άσημους μάλλον ξένους και Πολωνούς λογοτέχνες. Τιμήθηκε με το Φιλολογικό Βραβείο της Κρακοβίας (1995), το Πολωνικό Κρατικό Βραβείο για την Τέχνη (1963), το Βραβείο Γκαίτε (1991) και το Βραβείο Χέρντερ (1995) και υπήρξε διδάκτορας της Τέχνης, τιμής ένεκεν, στο Πανεπιστήμιο του Πόζναν. Ανήκει μαζί με τους Ζμπίγκνιεβ Χέρμπερτ και Ταντέους Ρουζέβιτς στην κορυφή της πυραμίδας των μεταπολεμικών εκπροσώπων της λεγόμενης "Πολωνικής σχολής της ποίησης", παρότι η αναγνώρισή της στην Ευρώπη, και ιδιαίτερα στον αγγλοσαξονικό χώρο έγινε πολύ αργότερα απ' αυτούς.

Η Σιμπόρσκα από νωρίς διαγράφει το ποιητικό της κλίμα, γράφοντας ότι "δανείζεται λέξεις που βαραίνουν από πάθος και μετά προσπαθεί να τις κάνει να δείχνουν ελαφρές". Η κλασικότροπη κομψότητα στον χειρισμό και την ανάπτυξη του ποιητικού της υλικού συνδυάζεται με μιαν ανάλαφρη προσέγγιση των πραγμάτων και έναν απατηλά εύθυμο σκεπτικισμό, όπου υφέρπει η επώδυνη συνείδηση της ανθρώπινης συνθήκης και περιπέτειας στον κόσμο, αλλά και η ζωντανή, εις πείσμα της θνητής μας μοίρας και της ιστορίας (όπου επαναλαμβάνεται συνήθως η τραγωδία), ελπίδα. Γιατί, για τη Σιμπόρσκα, ο κόσμος, παρά την ανασφάλεια, τον φόβο και το μίσος που εκτρέφει και καλλιεργεί η ανθρώπινη φύση μας, δεν παύει να προκαλεί και να εκπλήσσει, κι η φύση μαζί με την τέχνη παραμένουν πάντοτε οι καλύτεροι μεσίτες γι' αυτό το όραμα (όπως κατέληξε στην εκδήλωση για την απονομή του Νόμπελ: "Οι ποιητές, φαίνεται, θα έχουν πάντοτε πολλή δουλειά").

Κάποια από τα ποιήματα της Σιμπόρσκα, γραμμένα σε ανύποπτο χρόνο, αποκτούν μια δραματική επικαιρότητα σήμερα που ολόκληρη η ανθρωπότητα βιώνει το άγχος της τρομοκρατίας με μοναδική ένταση, και είναι δείγματα της βαθιάς ηθικής συνείδησης και εγρήγορσης που διατρέχει τελικά όλο το ποιητικό της έργο.