Κυριακή, 26 Φεβρουαρίου 2017 19:34

Του άρεσαν πολύ οι "Όψεις αφανών" του Χρήστου Μποκόρου στο Μπενάκειο της Πειραιώς

Επιλέγων ή Συντάκτης 
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(1 Ψήφος)

Όταν κάτι αρχίσει να διαδίδεται από στόμα σε στόμα συνοδεία θαυμαστικού απ'αυτούς που το "έζησαν" από πρώτο χέρι, τότε είναι βέβαιο ότι αυτό συμβαίνει γιατί κατά κάποιον τρόπο αυτό το κάτι υπερέβει τα αναμενόμενα ποιοτικά του στοιχεία. Ως εκ τούτου είναι πολύ πιθανόν ότι θα ξεπεράσει στην κατηγορία του και τα αριθμητικά στάνταρ της. Αυτή η εμπειρική αλήθεια επαληθεύτηκε για μια ακόμα φορά με την έκθεση της ζωγραφικής του Χρήστου Μποκόρου στο Μπενάκειο της Πειραιώς. "Όψεις αδήλων" ήταν ο τίτλος αυτής της αναδρομικής έκθεσης που ξεκίνησε στις 22.12 και τέλειωσε στις 26.2 και είχε εισιτήριο εισόδου 8 ευρώ. 

 

Στη σελίδα του Μπενάκειου γι'αυτήν την έκθεση αναγράφεται το εξής: Ζωγραφική μαρτυρία μιας διαδρομής αυτογνωσίας από τη μαθητεία στο πραγματικό ως τους πειρασμούς του αόρατου κι από ‘κει, στα στοιχειώδη αγαθά μιας λιτής ευημερίας. Ζητούμενο, να λάβει πνευματική ουσία η θνητή ύλη, η ήδη φθαρμένη από τη βιοτική μέριμνα και τη χρήση του χρόνου. Να ορθωθεί νόημα αθανασίας στην παράσταση του εφήμερου, με τη βαθιά πεποίθηση ότι ένα φωτεινό παραπέτασμα στο χάος είναι η ζωγραφική, και «ὂψις ἀδήλων τά φαινόμενα».  Πατώντας  εδώ  θα σας εμφανιστεί το διαφημιστικό βίντεο της έκθεσης. 

Αυτό που του συνέβη όταν επισκέφτηκε την έκθεση αυτή, είχε πάρα πολύ καιρό να του συμβεί με κάποια έκθεση. Μπήκε κακοδιάθετος και βγήκε καλοδιάθετος. Πέρασε την είσοδο με την δυσάρεστη ενόχληση από τα μέσα του αγκάθια και εξήλθε με μια αίσθηση κινούμενου μπαξέ που λες και εξαιτίας του ευωδίαζε όλο του το είναι. Αν τον ρωτούσες τι συνέβη, θα σου απαντούσε πως για μια ακόμα φορά εξ αιτίας της χάρις ενός άλλου ανθρώπου η περιθωριοποιημένη ευγένειά του επικράτησε της συνήθως νικήτριας βαρβαρότητάς του. Μια συνέπεια ήταν πως ευχήθηκε, γιατί το πίστεψε, να είχε δει την έκθεση πριν μερικές μέρες, οπότε μάλλον δεν θα σκυλόβριζε τηλεφωνικώς μια παλιά του φίλη, κάτι για το οποίο ντρέπεται, όχι μόνο γιατί δεν ήταν σίγουρος για το δίκαιό του. Μακάρι να αντέξει αρκετά αυτή η νίκη, όπως το προοιόνισε αυτό το καλό σημάδι. Που στην νυχτερινή επιστροφή στο σπίτι τα ματάκια του κάνανε πουλάκια και σαν να έβλεπε στα τζάμια, στα νερά του δρόμου, σε κάποια διαμερίσματα, σε εποχούμενες φάτσες και στον μαύρο ουρανό τις φλογίτσες - πυγολαμπίδες του Μποκόρου. Μ'αυτές τις φλογίτσες ο ζωγράφος από το Αγρίνιο (1956) έκανε πράξη μια προτροπή του πατέρα του, όταν ένα απόγευμα που κοιτούσε έξω από το παλιό του σπίτι τον είδε - χρόνια πεθαμένο - να ανεβαίνει αργά και να τον πλησιάζει.

 - Ε, Χρηστάκη! Τι φτιάνεις;

- Τι να φτιάνω; Τον άφτιαγο.

- Το φως να βλέπεις ακούς; Μη χάνεις από τα μάτια σου το φως...

Έργα του Μποκόρου είχε δει τυχαία μια φορά στο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά, κάτι εντελώς ρεαλιστικές εξώκοσμες ζωγραφιές πάνω σε αληθινά κουπιά και σε διάφορα μαδέρια. Του έμεινε μια καλή αίσθηση, αλλά δεν σχημάτισε μια σαφή γνώμη και ούτε ξέρει γιατί δεν φρόντισε τότε για μια πιο καλή γνωριμία, κάτι που τώρα κατάλαβε ότι θα έπρεπε να το είχε κάνει. Η αναφορά αυτή γίνεται για να φανεί ότι δεν πήγε στις "Όψεις αδήλων" φτιαγμένος υπέρ του Μποκόρου. Κατέληξε όμως πως πρόκειται για ένα ζωγράφο που έχει δημιουργήσει το δικό του αλφαβητάρι και που ένιωσε ότι αυτά που εξέθεσε μαζί με τα έξοχα συνοδευτικά κείμενα τον αφορούσαν άμεσα. Και γι'αυτό κατέγραψε μέσα του και δίχως να το αποφασίσει, την έκθεση αυτή ως εξαιρετική, απ'αυτές που στέκονται στο πλάι του ενεργοποιώντας την διάθεση για ανάληψη της ευθύνης που αφορά στις ψηφίδες νέων τοπίων ικανών να δεξιωθούν τη ζωή όταν ανοίγει τα φτερά της, ή όταν σπαρταρά, απ' αυτές που ανασύρουν τη γλυκύτητα στο βλέμμα του, άρα και στην ψυχή του. Μιλάμε δηλαδή για φάσεις που γίνονται ορατές καθώς τα σώματά μας μοιράζουν δωρεάν το φως που στάζουν. Αυτά πιστεύει.

Τι είδε στις δύο αίθουσες του Μπενάκειου ο δικόςμας; Στην πρώτη αίθουσα δυναμικές ανθρώπινες φιγούρες ακόμα και όταν κοιμούνται, σαν υπαινικτικά σπαράγματα τους βίου μας. Στην δεύτερη αίθουσα πρόσφορα, ποτηράκια με κρασί πλάι σε ξεθωριασμένες σημαίες, πλακάκια και κυπαρίσσια με φλόγες, κεριά να φυτρώνουν μαζί με αγριολούλουδα, μισάνοιχτες πόρτες με το ελάχιστο πανταχού παρών φως να φωτίζει σαν ήλιος όλα, ακόμα και το αβυσσαλέο σκοτάδι. Ένα σύνολο πινάκων αλληλένδετων του υποβάλλε την ιδέα του επαναπροσδιορισμού του νέου μέτρου, αυτού της επαρκούς λιτότητας που έχει στο πυρήνα της τα αναγκαία και τα ουσιαστικά. Και πολλοί πίνακες να αναδύονται από επεξεργασμένες σανίδες και σε "φτιάχνουν" ότι αυτοί είναι εκεί ως αφορμή για να αποτελέσουν γέφυρες ανάμεσα σ'εσένα και στους άλλους.

Μ'αυτόν τον γήινα ονειρικό κόσμο των αφανών, των ιδεών θα έλεγε κάποιος μεγάλος αρχαίος μας, ο Χρήστος Μποκόρος κοντράρει με τα ταπεινά του στοιχεία ότι μας βιδώνει στα στοιχειώδη της επιβίωσης, προσφέροντάς μας ευκαιρίες για να αντέξουμε την ακαταμάχητη φθορά και άμα λάχει να αναληφθούμε στους ουρανούς μας διασώζοντας τα ωραιότερα. Κι αν δεν έχουμε ουρανούς , να νοιαστούμε για να τους φτιάξουμε επειγόντως, κουρελάκι κουρελάκι. Αλλιώς τι νόημα μπορεί να έχει η ύπαρξή μας αν δεν προσπαθούμε να αναδείχνουμε το ουράνιο μεγαλείο που κρύβουμε στα έγκατά μας;

Τέλος πάντων, έτσι κι αλλιώς η ζωή συνεχίζεται φθειρόντάς μας ακατάπαυστα. Το θέμα είναι τα αναχώματα που με δικιά μας ευθύνη υψώνουμε. Με εκθέσεις σαν κι αυτές, σίγουρα νιώθει ότι ο βίος του μπορεί να γίνει και εξ αιτίας του καλύτερος και μέσω των σχέσεων με τους άλλλους. Μιας και το δίχως άλλο η ευχάριστη έκπληξη που αποδείχτηκαν για τα γούστα του οι πίνακες του Μποκόρου, του υπενθύμισαν πως ναι, η ζωγραφική μπορεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις να μην εξαντλείται στη διακόσμηση και πως η τέχνη μπορεί ακόμα να βοηθάει, να συγκινεί, να σώζει, να ανεβάζει το ηθικό, να παρηγορεί, να ψυχαγωγεί και, γιατί όχι, να μαγεύει, ακόμα και στις μέρες μας. Παίζοντας φυσικά στο πίσω μέρος του μυαλού του, την άποψη του Μποκόρου για τον πολιτισμό. Που πιστεύει ότι δεν είναι τα έργα τέχνης, που στην τελική είναι αυτό που είναι, αλλά η συνείδηση που έχουμε για την αξία αυτών των έργων και των συναφών δράσεων, την θέση που επιλέγουμε να τους χαρίσουμε στην ζωή μας.  

Και μια παρατήρηση. Συνήθως στις εκθέσεις έργων της κλασσικής ζωγραφικής και γλυπτικής οι περισσότεροι άγνωστοι επισκέπτες που ουδεμία προσωπική σχέση έχουν με τους καλλιτέχνες, είναι από μεσόκοποι και άνω. Στην έκθεση του Μποκόρου το κοινό περιελάμβανε αρκετούς εφήβους και πολλούς νέους.      

 

 Πατώντας  εδώ  θα σας εμφανιστεί μία συνέντευξη που παραχώρησε ο Μποκόρος στον Γιώργο Μυλωνά και δημοσιεύτηκε στο huffingtonpost στις 9.1.2017 και που συνοδεύεται με μερικούς πίνακες από την έκθεση. 

και  εδώ  η συνέντευξη που παραχώρησε στην Ειρήνη Νικολοπούλου και αναρτήθηκε στο eirinika στις 9.7.2014. 

Πατώντας  εδώ  θα σας εμφανιστεί το άρθρο του Παντελή Μπουκάλα που δημοσιεύτηκε στην Καθημερινή στις 5.3.17 με τον τίτλο "Ο ορεσίβιος τρόπος του Χρήστου Μποκόρου" και τέλος  εδώ  την παρουσίαση του βιβλίου του Χ.Μποκόρου "Όψεις αδήλων" από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ.

 

Τελευταία τροποποίηση στις Πέμπτη, 27 Απριλίου 2017 05:03
Λάκης Ιγνατιάδης

Ραβδοσκοπία ατζαμή

Προσθήκη νέου σχολίου

Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση