Όσοι διαισθάνονται μέσα τους την αξία του ή σκυλιάζουν στα κρυφά για τα έργα του ανθρώπου αυτού και τον απίστευτο θαυμασμό που τρέφουν για αυτόν οι μικρότερες γενιές, είναι κι εκείνοι που επιδεικνύουν το μεγαλύτερο μένος και χύνουν τη χειρότερη χολή.  

Δεν με εκπλήσσει καθόλου η απόλυτη απαξίωση προς το πρόσωπο του Χρήστου Βακαλόπουλου και η αδυναμία των ομηλίκων του να κρύψουν την οργισμένη ζήλια τους, όταν φτάνουν να λένε - το ακούω κάθε σχεδόν φορά που τον επαινώ ενώπιον ανθρώπου της γενιάς του - ότι δεν ήταν τίποτα σπουδαίο, δεν είχε καν συνείδηση τι έγραφε, καλαμπούρια έκανε, κι όχι απλώς δεν είναι σπουδαίος, αλλά ούτε καν συγγραφέας.

Σήμερα τρελαίνονται μαζί του οι τριαντάρηδες και οι εικοσάρηδες, κι όταν εκστασιαζόμουν εγώ στα τέλη του '90, με κορόιδευαν λέγοντας ότι σε μερικά χρόνια δεν θα τον ξέρει η μάνα του. 

Όμως ο Χρήστος Βακαλόπουλος είναι ο ένας, αν όχι ο μεγαλύτερος συγγραφέας της μεταπολίτευσης, ο άνθρωπος εκείνος που στάθηκε όρθιος απέναντι στον θάνατο που τον είχε αγγίξει νεότατο και είχε απαντήσει με νηφάλιο και μεγαλειώδες βλέμμα στο οντολογικά ερώτημα για το ποιοι είμαστε, εμείς οι ανασούμπαλοι, ενοχικοί, κομπλεξικοί και ενίοτε τόσο αριστοκράτες στην γενναιοδωρία μας, νεοέλληνες, και πού πάμε. 

Τι έχει πραγματικά νόημα, πού μπορεί κανείς να το βρει μέσα σε όλο αυτό το συνονθύλευμα που λέγεται ελληνική παράδοση και ταυτότητα, και αν έχει κάτι να κομίσει απέναντι στον θάνατο. Αν μπορεί να βρει κανείς σε αυτό, κάποια πρόταση ζωής. 

Γιατί όταν πεθαίνεις δεν έχεις την πολυτέλεια της φιοριτούρας, του πνευματικού νυφοπάζαρου, ούτε καν της προσωπικής ματαιοδοξίας: ψάχνεις τη ζωή στο μεδούλι των πραγμάτων. 

Το μεγαλείο του Βακαλόπουλου είναι ότι δεν παραμυθιάστηκε από καμία μόδα και -κυρίως- από καμία ιδεολογία, την ώρα που όλοι οι υπόλοιποι άλλαζαν πρόσωπο σαν αποκριάτικη μάσκα, περνώντας από τη μία μόδα και ιδεολογία στην άλλη. 

Αντιθέτως, κατάφερε να πάρει τον ανθό από όλα τα λουλούδια που άνθισαν στην εποχή του: την αριστερή σκέψη και την πολιτιστική παράδοση της ορθοδοξίας, χωρίς να γίνει ούτε ινστρούκτορας, ούτε γκουρού. Παρότι κι αυτόν προσπάθησαν να τον "αγιοποιήσουν" άνθρωποι σαν τον ΔΝΤ.

Και την αλήθεια αυτή που αποτυπώνεται μαζί με μια αγωνία θανάτου στο γραπτό του, την αντιλαμβάνονται αμέσως όλοι οι μη προκατειλημμένοι αναγνώστες του, οι οποίοι απολαμβάνουν βαθιά την πικρή του ειρωνεία.

Η Γραμμή του Ορίζοντας, όπως και οι Πτυχιούχοι και τα "δημοσιογραφικά" γραπτά του Χρήστου Βακαλόπουλου θα μείνουν κτήμα ες αεί, ως κομβικά τεκμήρια ενός υπαρξιακού κλίματος, και μια από τις καθαρότερες εικόνες του προσώπου μας, στην εποχή της μεταπολίτευσης.

Το διαχρονικό «νικηφόρο παρόν» του Χρήστου Βακαλόπουλου  της Ειρήνης Γιαννάκη