Άρα τι συζητάμε εμείς οι απ'έξω; Τίποτα ουσιαστικό για το παρόν. Μόνο κάποια επιχειρήματα καταθέτουμε και κάποιες πληροφορίες σχετικά με το Βρετανικό δημοψήφισμα, που υπό όρους μπορεί και να συνεισφέρουν στο δικό μας προβληματισμό για το θέμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα θέμα που εκ των πραγμάτων θα ανοίξει για όλα τα κράτη που την αποτελούν. Κι αυτό που έχει για όλους μας σημασία είναι ότι με αφορμή το βρετανικό δημοψήφισμα μπορεί να ξεκινήσει τα επόμενα χρόνια μια εις βάθος συζήτηση για την Ε.Ε., γιατί έτσι όπως είναι τώρα δύσκολο να ανασαίνουν οι λαοί εντός της.   

Υπόθεση 1η: Αν το Βρετανικό "μένουμε στην Ευρώπη" πάρει κεφάλι, μία παράμετρος που είναι αδύνατον να μην τη λάβουμε σοβαρά υπόψη μας, είναι ότι αυτό θα γίνει πάνω στη βάση της ειδικής συμφωνίας που αποφασίστηκε το Φεβρουάριο του '16 ανάμεσα στην Βρετανική κυβέρνηση του Κάμερον και την Ε.Ε.  Σύμφωνα μ'αυτήν η Βρετανία δικαιούται να μην συμμετέχει σε ό,τι αποτελεί πυρήνα του ενωσιακού δικαίου, η δε Ε.Ε αναλαμβάνει την υποχρέωση να αναθεωρεί αντίστοιχα τις ευρωπαϊκές συνθήκες. Είναι φανερό πως αυτή η συμφωνία που παρεμβαίνει σε πάρα πολλά θέματα και ιδιαιτέρως στα εργασιακά δικαιώματα και στην ελεύθερη κίνηση προσώπων, διαχωρίζει τους πολίτες της Ε.Ε ανάμεσα στους Βρετανούς και στους υπόλοιπους. Κάτι τέτοιο όμως αποτελεί ανυπέρβλητο εμπόδιο για όσους ελπίζουν σε μια Ευρώπη που σιγά σιγά θα γίνει και πολιτική ένωση. Παράλληλα θα ανοίξει την όρεξη και άλλων κρατών για να επιδιώξουν εν ευθέτω χρόνω παρόμοιες συμφωνίες, που αν τις πετύχουν στην ουσία θα αποβούν η αρχή του ξηλώματος της Ε.Ε, τουλάχιστον όπως την έχουμε στο μυαλό μας.

Υπόθεση 2η: Αν το Βρετανικό "φεύγουμε από την Ευρώπη" κερδίσει, πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν πως μεσοπρόθεσμα αυτό θα δουλέψει υπέρ του εγχειρήματος της Ε.Ε, μιας και αυτή θα ξεμπερδέψει με τους Βρετανούς που ουδέποτε θέλησαν να συμμετέχουν στα σοβαρά στον σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ιδιαίτερα αυτής ως ομοσπονδίας που θα έχει και πολιτικό πρόσημο. Αυτό που κάποιος μπορεί να δει από το τηλεοπτικό μπαλκόνι του σήμερα, με δεδομένο την έξοδο της Βρετανίας, είναι η ακόμα μεγαλύτερη κυριαρχία στην Ε.Ε της Γερμανίας. Συνήθως όταν σε μια συμμαχία ένας από τους θεωρητικά ίσους καταφέρνει για διάφορους λόγους να ξεχωρίσει και να αναλάβει την πρωτοκαθεδρία τότε είναι σχεδόν αδύνατον να μην ενισχυθεί ο απολυταρχισμός και η ιδιοτέλεια του επικυρίαρχου. Και συνήθως αυτήν την ανισορροπία δυνάμεων τα αδύναμα κράτη την πληρώνουν ακόμα πιο ακριβά απ'όταν το στίγμα της συμμαχίας είναι μία έστω και στους τύπους δημοκρατικότητα και στα χαρτιά ισοτιμίας ανάμεσα στους συμμάχους.

Συμπέρασμα, όχι ασφαλές: Έχω διαβάσει κάποιες οικονομικές αναλύσεις που καταλήγουν πως αν κερδίσουν οι υποστηριχτές της εξόδου από την Ε.Ε σε πρώτο χρόνο οικονομικά θα ζημιωθεί και η Ε.Ε και πως στην εξέλιξη το ενδεχόμενο της ισοφάρισης θα χρειασθεί αρκετός χρόνος για να προκύψει. Αναλυτές που υποστηρίζουν την Ε.Ε στην προοπτική της μεταμόρφωσίς της υπέρ των λαϊκών στρωμάτων και της πολιτικής ολοκλήρωσής της, θεωρούν και αυτοί ότι σε πρώτο χρόνο θα είναι σίγουρη η αποδυνάμωσή της αν οι Βρετανοί αποφασίσουν να κλειστούν στο νησί τους. Από εκεί και πέρα υποστηρίζουν, πως αν και όλα θα είναι αναστρέψιμα, εν τούτοις όλα θα είναι πιο δύσκολα. Κάποιοι όμως ανάμεσά τους θεωρούν πως αν και σε πρώτη φάση η επικυριαρχία των Γερμανών θα ενισχυθεί ακόμα πιο πολύ, πράμα που θα έχει ως συνέπεια την εμμονή στο καθεστώς που υπάρχει και τη σταδιακή μετάβασή του σε μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, εν τούτοις δίχως τους Βρετανούς και τις ειδικές συμφωνίες τους, ίσως αυτό διευκολύνει άλλα κράτη και πολιτικές δυνάμεις που διαβλέπουν ως υπέρβαση των οξυμένων ταξικών και διακρατικών ανισοτήτων την πολιτική ένωση της ευρωπαϊκής ένωσης. Με λίγα λόγια δίχως τους Βρετανούς ίσως και να αποδειχθεί πως οι πιθανότητες βελτίωσης του καθεστώτος της Ε.Ε ως προς τα κοινωνικά και τα πολιτικά χαρακτηριστικά του είναι περισσότερες.   

Ποιοι υποστηρίζουν τι; Σ'αυτό το δημοψήφισμα υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε είναι τα περισσότερα μέλη της κυβέρνησης του Κάμερον, ένα μεγάλο τμήμα του Συντηρητικού κόμματος, και το Εργατικό κόμμα, αν και αυτό αρκετά απρόθυμα. Πολλές επίσης ηγεσίες φιλικών προς την Βρετανία χώρες με προεξέχοντα τον Μπάρακ Ομπάμα διατύπωσαν τη γνώμη για την σκληρότερη πολιτική και οικονομική πραγματικότητα που περιμένει την Βρετανία με την έξοδό της. Την έξοδο από την Ε.Ε την υποστηρίζουν η δεξιά πτέρυγα του Συντηρητικού κόμματος με επικεφαλής τον πρώην δήμαρχο του Λονδίνου Μπόρις Τζόνσον και τον Μάικ Γκόουβ, το κόμμα της Ανεξαρτησίας με επικεφαλής τον Νάιτζελ Φάρατζ, διάφορες ακροδεξιές και ναζιστικές ομάδες και αρκετές ακροαριστερές οργανώσεις με πιο γνωστή το Respect του Τζόρτζ Γκάλογουεϊ. Υπέρ της εξόδου είναι πια ξεκάθαρα και επιθετικά τα ΜΜΕ του μεγιστάνα Ρούπερτ Μέρντοχ. Χαρακτηριστικά η πρώτη σε κυκλοφορία λαϊκίστικη εφημερίδα του Sun είχε ως πρώτο τίτλο λίγες μέρες πριν τη ψηφοφορία της 23ης Ιουνίου "Αυτή είναι η τελευταία μας ευκαιρία να αποχωρήσουμε από την αντιδημοκρατική μηχανή των Βρυξελλών και είναι ώρα να την αδράξουμε". Τα επιχειρήματα όσων υποστηρίζουν την έξοδο εστιάζονται στην αδυναμία ελέγχου των συνόρων και της μετανάστευσης και στην απώλεια της ανεξαρτησίας σε όλα τα επίπεδα, που θεωρούν ότι ως οξυμένα προβλήματα προέρχονται από τη συμμετοχή της Βρετανίας στην Ε.Ε οι οποίοι προσχώρησαν σ'αυτήν με ειδική συνθήκη το 1973 και έκτοτε είναι ένα από τα κράτη που έχουν ενταχθεί στις λιγότερες από τις μεγάλες συμφωνίες που διέπουν το καθεστώς της Ε.Ε. Αυτοί που υποστηρίζουν την παραμονή στην Ε.Ε και είναι η πλειονότητα των κατεστημένων πολιτικών και οικονομικών δυνάμεων, επιμένουν πως μόνο μέσα στην Ε.Ε θα μπορεί η Βρετανία να αναπτύξει όλες τις δυνάμεις της, να βρει τη φωνή της μέσα από την ευρωπαϊκή συνεργασία στα δεδομένα του σύγχρονου κόσμου και έτσι να αποκτήσει έναν ουσιαστικό ρόλο σε παγκόσμιο επίπεδο όπου οι μεγάλες δυνάμεις - Η.Π.Α, Κίνα - και οι δεύτερες μεγάλες - Ινδία, Ιαπωνία, Ρωσία και Βραζιλία - θα επιδιώκουν τα μέγιστα ωφέλη, η κάθε μία για τον εαυτό της. 

Ιδιαίτερα το πρόβλημα της μετανάστευσης έχει δημιουργήσει μεγάλες εντάσεις στην χώρα αυτή που το 15% του πλη θυσμού της είναι φτωχοποιημένο και η ανεργία βρίσκεται στο 5%. Μέσα σ'αυτό το κλίμα, όπου τη σημαία του αντιμεταναστευτικού ρεύματος με μια πολεμική ρητορική μίσους την σηκώνουν ακροδεξιές οργανώσεις, συνέβη πριν λίγες μέρες και ο φόνος της νεαρής βουλευτίνας των Εργατικών και στην πράξη υπερασπίστριας των μεταναστών Τζο Κόξ, από τον ημισαλεμένο ακροδεξιό Τόμας Μερ, που πάνω απ'όλα είχε την Βρετανία. Κι αυτό το αθώο αίμα, μπορεί, όπως λένε διάφοροι σχολιαστές, και να γύρει τελικά το αποτέλεσμα υπέρ του "μένουμε στην Ευρώπη". 

Και μετά τι; Το ενδιαφέρον είναι πως ακόμα και αν δεν είμαστε σε θέση για να εκτιμήσουμε από τώρα για το ποιες θα είναι οι συνέπειες  από το όποιο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος , θεωρώ ότι μ'αυτήν την ευκαιρία μπορούμε να βοηθήσουμε κι εμείς στο άνοιγμα νέων δρόμων που ίσως μεσοπρόθεσμα αποβούν προς ώφελός μας. Προς ώφελος δηλαδή της χώρας μας και προπάντων προς ώφελος του εργαζόμενου λαού. Στ'αλήθεια όμως προς ώφελος και όχι όπως με τις επί δεκαετίες κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και Ν.Δ που σχεδόν όλα ήταν δανεικά και κλεμένα και ψέμματα και η όποια πρόοδος είχε να κάνει βασικά με την αλόγιστη κατανάλωση και με πολιτικές που γιγάντωναν το αναξιόπιστο πελατειακό κράτος. Και που αν εμείς δεν αποφασίσουμε κάποια στιγμή να αφήσουμε πίσω μας αυτές τις καταστροφικές πολιτικές καμιά ευρωπαϊκή ένωση δεν πρόκειται να μας σώσει.