Πρόκειται για δύο διαφορετικές ταινίες, αλλά εξ ίσου καλές, που μας επιτρέπουν να ξεφύγουμε για λίγο από το βάρος της πραγματικότητας, παρόλο που έχουν δυνατή σχέση μαζί της. Η πρώτη, έχει ως θέμα μία φάση από την ιστορία μίας πολωνικής καταγωγής δασκάλα που αγαπά τη δουλειά της και έχει απαιτήσεις από τους μαθητές της, όταν διορίζεται σε ένα γερμανικό δημοτικό σχολείο στο οποίο φοιτούν και παιδιά μεταναστών. Η ιστορία παίρνει μπρος με τις κλοπές που συμβαίνουν μεταξύ των μαθητών και μεταξύ του προσωπικού του σχολείου.  

Και η δεύτερη, έχει θέμα τη θερμή σχέση δυο Κορεατών που ξεκίνησε όταν ήταν συμμαθητές στο δημοτικό. Τότε η οικογένεια του κοριτσιού μετανάστευσε στην Αμερική. Οι δύο Κορεάτες επικοινώνησαν διαδικτυακά μετά από πολλά χρόνια και μετά από 12 χρόνια συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη όπου η Νοτιοκορεάτισσα ζούσε με τον άντρα της και είχε γίνει θεατρική συγγραφέας, όταν ο Νοτιοκορεάτης ζούσε στη Σεούλ και είχε γίνει μηχανικός. 

Μιλάμε για δύο εξωστρεφείς ταινίες, από αυτές που σου ανοίγονται και άμα τους κτυπήσεις το κουδούνι του "σπιτιού" τους σε καλοδέχονται. Αυτό μου συνέβη και με τις δύο και με έκαναν να νιώσω όμορφα συζητώντας με το ζευγάρι των Νοτιοκορεατών για τα συναισθηματικά μας και με την πολωνογερμανίδα δασκάλα για τα επαγγελματικά μας.

"Στο γραφείο των καθηγητών", εκτός από την Κάρλα, την πρωταγωνίστρια, έχουμε κι έναν καλό μαθητή που ξεχωρίζει ο ρόλος του. Από εκεί και πέρα, υπάρχει ο χορός του προσωπικού του σχολείου, ο χορός των μαθητών και ο χορός των γονέων και κηδεμόνων. Χοροί που φέρνουν και μέσα στις τάξεις απόψεις, αντιλήψεις, συμπεριφορές και ιδέες που διατρέχουν την κοινωνία, και που αυτός ίσως να 'ταν ο λόγος που με έκαναν να θεωρώ κατά τη διάρκεια της ταινίας ότι όλοι έχουν το δίκαιό τους. Που ως ένα βαθμό υπάρχει σε όλα τα θραύσματα της κοινωνίας που επεξεργασμένα ακούσια και εκούσια από τα μέλη των χορών μετασχηματίζεται από τη σχολική κοινότητα, αυτή που σε κρίσιμες στιγμές στάθηκε απέναντι στην ιδεαλίστρια δασκάλα.

Μιλώντας με την πρωταγωνίστρια της είπα ότι πόσο δύσκολο θα ήταν να τα καταφέρει επιμένοντας στις αρχές της να βγει από αυτόν τον λαβύρινθο των πολλαπλών σχέσεων, των παρεξηγήσεων, των παρερμηνειών όταν μάλιστα τα ηθικά αδιέξοδα πληθαίνουν καθ'οδόν, οι κανόνες υπάρχουν αλλά είναι σχετικά αδύναμοι και δεν δίνουν αποδεκτές από όλους διεξόδους, ο λανθάνοντας ρατσισμός υποβόσκει και προκαλεί εντάσεις και οι απρόβλεπτες αντιδράσεις είναι το αλατοπίπερο αυτής της ιστορίας των ενδοσχολικών συγκρούσεων.

Ναι, μου είπε, κάποιες φορές ήμουν στο τσακ να συμβιβαστώ και να δεχτώ την επιλογή του σχολείου που μέσω της διευθύντριας επέμενε στον κρατικό κανόνα της μηδενικής ανοχής. Σας καταλαβαίνω, της είπα, κι εγώ που σαν καθηγητής ήθελα μια παιδαγωγική στο βάθος αντιμετώπιση των προβλημάτων που δημιουργούν άτακτοι ας πούμε μαθητές, πολλές φορές, όταν λύση δεν προέκυπτε, επέλεγα στα σχολεία που δούλεψα να χρησιμοποιήσω την εξουσία μου στην τάξη ή την διοικητική αντιμετώπιση του ζητήματος από το σχολείο και μερικές φορές δεν έλεγα όχι στην επιβολή ποινών.

Να σας πω όμως, ειλικρινά χάρηκα που παραμένοντας πιστή στις αρχές σας ως προς το ποιος είναι ο ρόλος του εκπαιδευτικού, αυτού που επιτρέπει τη δημιουργική συνύπαρξη δασκάλων και μαθητών. Και παρόλο που σε κάποιες φάσεις χάσατε τον αυτοέλεγχό σας στο τέλος συνέβη αυτό που κυνηγήσατε με όλο το είναι σας. Αν ήμουν ακόμα καθηγητής πιστεύω ότι θα μου έδινε δύναμη αυτή η επιλογή σας, μια δύναμη απαραίτητη για τις επόμενες δοκιμασίες, μιας και τίποτα δεν λύνεται οριστικά στα σχολεία όπως εξ άλλου και στην κοινωνία, που οι φανερές και υπόγειες αντιπαραθέσεις, αψιμαχίες και συγκρούσεις πολλαπλασιάζονται. Κι αλήθεια σας λέω, θα'θελα πολύ να είμασταν μαζί στο ίδιο σχολείο, έστω και για λίγο.

Μου φάνηκε ότι χάρηκε με την απάντησή μου και μου είπε ότι ένα από τα ωραία της ταινίας είναι ότι αυτό το δυνατό σενάριο το έγραψε ο σκηνοθέτης μας, και του βγήκε παρόλο που παρόμοιες εμπειρίες δεν είχε μιας και τέλειωσε το σχολείο στην Κωνσταντινούπολη. Και μπράβο του επίσης που κατάφερε, της είπα, να μην ποντάρει στο εύκολο δίπολο των καλών και των κακών με μια σκηνοθεσία που ενώ ανεβάζει τους τόνους και την ένταση καταφέρνει και να την παρακολουθούμε με ενδιαφέρον και παράλληλα μας επιτρέπει να σκεφτόμαστε τα γεγονότα ακόμα κι αυτά που τα νιώθουμε, ακόμα και όταν επιστρέψουμε στα σπίτια μας.

ΕΔΩ  το τρέιλερ της ταινίας

Μετά, στο άλλο σπίτι, βρήκα την ευκαιρία και ρώτησα τους δύο πρωταγωνιστές των "Περασμένων ζωών", για ποιους λόγους δεν προέκυψε τελικά μεταξύ τους ερωτικός δεσμός. Κι αυτό διότι σε όλη την ταινία αυτό το θερμό συναίσθημα που μες τα χρόνια τους φέρνει κοντά μετεωρίζεται ανάμεσα στη φιλία και στον έρωτα. Εσύ τι κατάλαβες, με ρώτησαν. Να πω κατ'αρχάς ότι αυτό που με άγγιξε και με κράτησε ήταν αυτή η ταλάντωση του δεσμού σας και με έκανε παράλληλα να σκεφτώ ότι η φιλία στις μέρες μας είναι εξ ίσου σημαντική με τον έρωτα. Όταν όμως παίζει και ο έρωτας, στις ταινίες τουλάχιστον, εγώ ως θεατής θέλω να κερδίζει αυτός. Ακόμα κι αν στη ζωή το παιχνίδι συχνά είναι αμφίρροπο, αλλά όταν η παραζάλη του έρωτα δεν ανεβάζει το ζευγάρι στα ουράνια, τότε μια μελαγχολία μένει σαν υπόλοιπο σ'αυτούς, που περνάει και στους θεατές. Η γνώμη μου πάντως είναι ότι ο έρωτά σας δεν ήταν τόσο δυνατός ώστε να κερδίσει το ένστιχτο της επιβίωσης, τις τρέχουσες ανάγκες της καθημερινότητας, τον ορθολογικό τρόπο σκέψης στη δύση και τον άλλο της πρόνοιας και της μοίρας της ανατολής και να θεωρήσει αμελητέο το θέμα της απόστασης Ν.Κορέας - Η.Π.Α. και του τρόπου ζωής σ'αυτές, κάτι που στις παλιές ταινίες του Χόλυγουντ ήταν βέβαιο ότι το τέλος θα ήταν ευτυχές. Κι αυτό θα συμβάδιζε με τον τρόπο που έβλεπαν ή που είχαν ανάγκη από τέτοιες παρόμοιες ιστορίες οι προηγούμενες γενιές.

Ίσως πάλι, σκέφτηκα δυνατά, η ενέργεια που τροφοδότησε την έλξη τους και που ζυμώθηκε στα παιδικά τους χρόνια, να μην αρκούσε για τέτοιου τύπου υπερβάσεις. Σαν να μου φάνηκε ότι δεν τους άρεσε η απάντησή μου. Το μόνο που μου είπαν ήταν να ξαναδώ  την ταινία, γιατί κρύβει και κάποια αδιόρατα μυστικά που περισσότερο τα νιώθεις από την ατμόσφαιρα της ταινίας. Και σ'αυτό είχαν δίκαιο, γιατί πρόκειται για μία ευαίσθητη ταινία που η αισθητική της και η κατασκευή της απογειώνει το σενάριο και ότι αυτό φανερώνει,με ευγένεια και διακριτικότητα. 

Στη φωτό, οι δύο πρωταγωνιστές και στο μέσον η σκηνοθέτρια. 

 magazine/talks , μία συνέντευξη της σκηνοθέτριας Σελίν Σονγκ.