Δημήτρης Πάντσος. Το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο. Πάρτε μαζί σας ομπρέλες, πάρτε και κάνα αδιάβροχο, μπορεί και να βρέξει. Ήταν μια από αυτές τις μέρες που ο καιρός, αναποφάσιστος, δεν ήξερες τι θα σου δείξει. Ειδικά αν ήσουν παν-έτοιμος για μια ωραία εκδρομή, εκεί απέναντι από τον Πόρο, κοντά, «δίπλα» στο φημισμένο Λεμονόδασος της λογοτεχνικής μας εφηβείας, στην καρδιά του Odyssey Eco Farm Glamping, ενός απίθανου αγροκτήματος, έτοιμου να σου προσφέρει «άλλες» διακοπές, αφού πέραν του να πλατσουρίζεις σε θάλασσα ή πισίνα, μπορείς και να μάθεις τι είναι αυτό το βότανο για παράδειγμα, που μυρίζει τόσο ωραία, δίπλα στη σκηνή σου και πως μπορείς να το χρησιμοποιήσεις στο πιάτο που θα ετοιμάσεις μόνος σου.

Το gps γράφει Γαλατάς Τροιζηνίας και ένα πούλμαν-σαν σχολείο, γεμάτο με δημοσιογράφους, you tuber influencers, εθελοντές του Food4Thoughters και μέλη της ομάδας του Eat4Change, σκορπά τις πρώτες δύο ώρες της γνωριμίας τους γελώντας και συζητώντας για το αγαπημένο τους φαγητό. Δίνουμε τη νίκη στις μπάμιες. Χωρίς κοτόπουλο.

Η προϊστορία του θέματος της διοχέτευσης στο Σαρωνικό υγρών αποβλήτων της Oil One, που βρίσκεται στην περιοχή της ανάπλασης στη Δραπετσώνα, για όσους δεν την γνωρίζουν ή δεν τη θυμούνται. 

Βήμα 1ο)  Τον Απρίλιο του 2020, η Oil One, συμφερόντων Μελισσανίδη, κατέθεσε αίτημα βάσει της τροποποιημένης διάταξης 61119/3662/Φ12/2018/23-07-2018 ΑΕΠΟ ( Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων) που ορίζει τους περιβαλλοντικούς όρους λειτουργίας της, ζητώντας να της δοθεί η δυνατότητα σε «έκτακτες περιπτώσεις» τα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα να μην τα διοχετεύει στο δίκτυο της ΕΥΔΑΠ, που σημαίνει ότι θα υποστούν και την επιπλέον επεξεργασία στην Ψυττάλεια, αλλά με αγωγό να τα απορρίπτει στη θάλασσα. Η τροποποίηση αφορούσε τη δυνατότητα της εταιρείας «σε περίπτωση ατυχήµατος στη θαλάσσια περιοχή, η οποία µπορεί να απαιτήσει την εντατικότερη λειτουργία της µονάδας, ή σε περιπτώσεις αδυναµίας εξυπηρέτησης της µονάδας από το δίκτυο της ΕΥ∆ΑΠ, και προκειµένου να διασφαλίζεται η αδιάκοπη λειτουργία της υπόψη εγκατάστασης, η διάθεση των επεξεργασµένων υγρών αποβλήτων (ύδατος με συγκεκρινένα χαρακτηριστικά) θα µπορεί να πραγµατοποιείται µέσω υποθαλάσσιου αγωγού προς τη θαλάσσια περιοχή της λιµενικής ζώνης πλησίον της υπόψη εγκατάστασης, στη θέση του προβλήτα εξυπηρέτησης αυτής».

Στοιχείο του τι εστί Αποκεντρωμένη Διοίκηση: Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση  είναι αυτοτελής διοικητική μονάδα αρμόδια για τις επιχειρησιακές και  ελεγκτικές  δραστηριότητες του κράτους στην περιοχή ευθύνης της ( περισσότερα  ΕΔΩ  ). Η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής ήταν αυτή που απάντησε θετικά στο αίτημα της Oil One.

Βήμα 2ο) Στις 26. 8.2020 η Δημοτική Αρχή Κερατσινίου Δραπετσώνας προσέφυγε στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας ζητώντας την ακύρωση αυτής της άδειας. Η προσφυγή αυτή με ιδιαίτερα αναλυτικό τρόπο τεκμηρίωνε τους περιβαλλοντικούς κινδύνους από την τροποποιημένη ΑΕΠΟ. Επιπλέον, η προσφυγή επεσήμανε ότι με βάση τα όσα περιλάμβανε η ΑΕΠΟ κακώς προχώρησε στην έγκριση η Αποκεντρωμένη Διοίκηση, γιατί λόγω της δυναμικότητας της Oil One (>20 τόνοι την ημέρα) η εγκατάσταση κατατάσσεται στην κατηγορία Α1 – υψηλού δυναμικού ρύπανσης – και άρα την αρμοδιότητα για την έγκριση της ΑΕΠΟ την έχει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.  ΕΔΩ  η προσφυγή της Δημοτικής Αρχής Κερατσινίου Δραπετσώνας σε pdf

Βήμα 3ο) Στις 26 Οκτωβρίου 2020 το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με απόφαση που υπογράφει ο ίδιος ο αρμόδιος υπουργός Κώστας Χατζηδάκης, ακύρωσε την απόφαση της Αποκεντρωμένης Διοίκησης.

Η απόφαση του υπουργείου επικαλείται καταρχάς τον ίδιο τον περιβαλλοντικό κίνδυνο και ότι επιπλέον δεν προσδιορίζονται οι ακριβείς όροι των «έκτακτων περιπτώσεων». Επίσης, έκανε δεκτούς και άλλους λόγους της προσφυγής του Δήμου Κερατσινίου-Δραπετσώνας που αφορούσαν τη διαδικασία, δηλαδή ότι δεν τηρήθηκε η διαδικασία που προβλέπεται για τις περιπτώσεις ουσιωδών τροποποιήσεων στις ισχύουσες ΑΕΠΟ.

Βήμα 4ο) Τον Δεκέμβριο του 2020 η Oli One προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας να ανασταλεί η απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που ακύρωσε την αδειοδότηση εκ μέρους της Αποκεντρωμένης. Το θέμα αυτό μάθαμε ότι συζητήθηκε στο Ε' Τμήμα του ΣτΕ στα τέλη Φεβρουαρίου του '22.

 Το φρέσκο κουλούρι, φρέσκο τρόπος του λέγειν: Στις 1η Ιουνίου λοιπόν του '22, το Συμβούλιο της Επικρατείας (που καλό είναι να υπενθυμίσουμε εδώ ότι κρίνει αποφάσεις, διατάξεις, τροπολογίες και νόμους ως προς την συμβατότητά τους με τους ισχύοντες νόμους και το Σύνταγμα) γνωστοποίησε την απόφασή του στο ΥΠΕΝ και στο δήμο Κερατσινίου Δραπετσώνας. Είναι πάρα πολύ πιθανό εξ αιτίας της γραφειοκρατίας, του πολέμου και της ακρίβειας ο Δήμος να μην έχει παραλάβει ακόμα αυτήν την απόφαση. Επειδή όμως η Σταγόνα είχε μία έννοια για το θέμα φροντίσαμε και τη ζητήσαμε με μέιλ από την Αποκεντρωμένη που μας την έστειλε με μέιλ στις 13 Ιουλίου, οπότε τώρα και ο δήμος θα μάθει αυτήν την απόφαση.

Τι λέει η 26 σέλιδη απόφαση (υπάρχει στο τέλος). Με λίγα λόγια το ΣτΕ σε διάσκεψη που έγινε στις 8 Μαρτίου 2022 όπου εξετάστηκαν και οι τρεις φακέλοι ( Oil One, Υπουργείου και Δήμου) κατέγραψε το σκεπτικό του βάσει του οποίου δέχεται την αίτηση ακύρωσης της Oil One της υπουργικής απόφασης που είχε ακυρώσει την απόφαση της Αποκεντρωμένης και απορρίπτει τις  παρεμβάσεις του Υπουργείου και του Δήμου. 

Κατά την κρίση μας τα νέα δεν είναι καλά, ούτε για το περιβάλλον ούτε για την πόλη. 

Περά απ'αυτό υπάρχει κι άλλο ένα μείζον για μας θέμα. Το γιατί η Δημοτική Αρχή δεν δημοσιοποίησε μέχρι τώρα την απόφαση του ΣτΕ (τουλάχιστον εμείς όσο κι αν ψάξαμε δεν την εντοπίσαμε), που θυμίζουμε της είχε αποσταλεί στις 1 Ιουνίου 2022. 

Είναι η 2η φορά που πέφτει στην αντίληψή μας μια τέτοια σοβαρή απόκρυψη της δημοτικής αρχής. Η 1η ήταν με το τελευταίο παραδοτέο του Δημόκριτου, αυτό που συνόψιζε όλη την έρευνα που διεξήγαγε από το '18-'20 για το θέμα της μελισσανιδίλας και τα συμπεράσματα που προέκυψαν. 

Πέρα από το γιατί, που έχει ένα ενδιαφέρον η απάντηση, μία παρατήρησή μας είναι η εξής. Μας φαίνεται περίεργη αυτή η στάση της δημ.αρχής με δεδομένο ότι έκανε όλες τις αναγκαίες ενέργειες για να αντιμετωπίσει αυτό το πρόβλημα. Αν κάτι μπορεί να παίζει είναι η γραμμή υπεράσπισης εκ μέρους του δήμου και στο βαθμό που θα μπορούσε να ήταν κάποια άλλη πιο ισχυρή. Αλλά αυτό μπορεί να το κρίνουν κατ'αρχάς εξειδικευμένα δικηγορικά γραφεία σε περιβαλλοντικά θέματα και όχι ο κάθε άσχετος όπως εγώ, εσύ κι ο άλλος. Ο δήμος πάντως έκανε τα δέοντα και ως εκ τούτου δεν έχουμε να του προσάψουμε τίποτα. Στο συγκεκριμένο θέμα λοιπόν και με αυτά που γνωρίζουμε βάζουμε άριστα στη δημοτική αρχή ως προς τις ενέργειες που προέβη εναντίον της συγκεκριμένης απόφασης της Αποκεντρωμένης υπέρ της Oil One και μηδέν στο θέμα της Διαφάνειας.

Γιατί λοιπόν δεν μας γνωστοποίησε αυτή την απόφαση του ΣτΕ; Υποθέσεις μόνο μπορώ να κάνω και αυτό που μου βγαίνει πηγαία είναι το χοντρό πρόβλημα που έχει η δημ.αρχή με τη Διαφάνεια ("γκλάσνοστ" στα ρώσικα). Έχουν μια πολιτική κουλτούρα του στυλ να κρατούν κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα, να αποφεύγουν δηλαδή να δίνουν πληροφορίες κι αναλυτικές εξηγήσεις για πράματα που κάνουν και να κρύβουν αποφάσεις που έχουν στα χέρια τους. Αυτή η εξουσιαστική γραφειοκρατική συμπεριφορά θεωρούν ότι τους δίνει πόντους δύναμης και ίσως να μην τους ενδιαφέρει ότι στην ουσία είναι μια επιλογή που δουλεύει υπέρ της χειραγώγησης των πολιτών και κατά της χειραφέτησής του, όταν ποιος άραγε δε γνωρίζει ότι βάση της χειραφέτησης είναι η πλήρης και αληθής ενημέρωση. Πάντως δε θεωρώ καθόλου απίθανο να υπάρχουν εκλεγμένοι συνδημότες μας στη Δημοτική Αρχή που να θεωρούν ότι με επιλογές αδιαφάνειας μεγαλώνει η εμπιστοσύνη που μπορεί να τρέφουν οι δημότες γι'αυτήν. 

Να συμπληρώσουμε επίσης ότι καμία από τις υπόλοιπες δημοτικές παρατάξεις του Δημοτικού Συμβουλίου δεν ενδιαφέρθηκε να μάθει σχετικά μ'αυτήν την απόφαση. Μάλλον κι αυτές θα έχουν τους δικούς τους λόγους. Το θέμα πάντως για όλους είναι αν αυτοί οι λόγοι δουλεύουν υπέρ των δημοτών ή όχι, υπέρ του κοινού συμφέροντος ή όχι. 

Πέρα από την ενημέρωση των δημοτών, που την δικαιούνται και πρακτικά θα μπορεί να βοηθήσει η γνωστοποίηση της απόφασης του ΣτΕ που σχετίζεται με το πιο επικίνδυνο πρόβλημα του Δήμου που είναι η λειτουργία της Oil One με τους καρκινογόνους ρύπους που εκπέμπει. Να, όπως εξ αιτίας της απόφασης να συζητηθεί από τους ενδιαφέρομενους εντός κι εκτός του δήμου, το θέμα εξ αρχής, για να αναζητηθούν άλλες ενέργειες και παρεμβάσεις, που γιατί όχι μπορεί να φτάσουν ως και την προσφυγή σε ευρωπαϊκές επιτροπές περιβάλλοντος και την αναφορά της σε αρμόδια όργανα της Ε.Ε. Τώρα με τη στάση που κράτησε η δημ. αρχή την απόφαση αυτή μέχρι στιγμής την έχει περάσει ντούκου.   

Με λίγα λόγια η δημ.αρχή, για τους δικούς τους λόγους και λόγω της κρυψίνοιας συγκεντρωτικής νοοτροπίας της, επέλεξε να μείνουμε για ακόμα μία φορά στο σκοτάδι. Ίσως και να βοηθήσει αν θυμηθεί πως γενικά η διαφάνεια άγγιζε το μηδέν την περιόδο της χούντας. Το αναφέρω αυτό για να έχουν ένα μέτρο σύγκρισης. Και στην τελική, όπως μας διδάσκει η σχετική ιστορία, ποτέ δεν πάνε μπροστά τα πράματα όσον αφορά στον εμπλουτισμό της δημοκρατίας για όλους εκείνους που επιθυμούν το κοινό καλό όταν  άρχοντες και αρχοντόπουλα, πρωθυπουργοί και πρόεδροι τα συσκοτίζουν και τα θολώνουν. Γκέγκε σύντροφοι;

Και βεβαίως πιστεύω, ότι αυτή τη στάση της αντιδιαφάνειας είναι στο χέρι της Δημοτικής αρχής να την αλλάξει. Εύκολο δεν είναι, αλλά ούτε ακατόρθωτο.