Αφορμή της επαφής μας με τα μηχανουργεία του Πειραιά και την ιστορία τους ήταν ο θεματικός ιστορικός περίπατος, βασισμένος σε πρωτότυπη έρευνα, που διοργάνωσε πρόσφατα η ομάδα «ΒΙ.Δ.Α.» με ξεναγό την ιστορικό Μαρία Μαυροειδή. Δεν χρειάστηκε και πολύς χρόνος για να αποφασίσουμε με τον Χρήστο Τόλη μια «καταδρομική» βόλτα στα μηχανουργεία ένα σαββατιάτικο πρωινό, χωρίς προηγουμένως να έχουμε μιλήσει με κανέναν από τους ιδιοκτήτες. «Πάμε και ό,τι βρούμε ανοιχτό».
Η αναζήτηση στο διαδίκτυο «Μηχανουργεία Πειραιάς» δεν βοήθησε πουθενά. Το εύρος των αποτελεσμάτων είναι χαοτικό. Γνωρίζαμε ότι στην περιοχή πάνω από το λιμάνι που σήμερα ονομάζεται «Παπαστράτειο» (λόγω του γνωστού εργοστασίου που έχει μετατραπεί σε εταιρικά γραφεία) υπάρχουν πολλά μηχανουργεία. Δεν φανταζόμασταν πόσα! Μια περίεργη ησυχία στους δρόμους μάς επέτρεπε να ακούμε από μακριά ήχους μετάλλων και αντίλαλους εργασιών. Κάποια μηχανουργεία ανοιχτά, κάποια κλειστά, κάποια εγκαταλελειμμένα. Η βιομηχανική ανάπτυξη στην περιοχή ξεκίνησε από τα μέσα του 19ου αιώνα και ύστερα, όταν ο Πειραιάς «κέρδιζε έδαφος» από την Ερμούπολη και άλλα λιμάνια, μέχρι που έφτασε το 1892 να είναι η μοναδική ελληνική πόλη με θεσμοθετημένη βιομηχανική ζώνη. Πατώντας lifo.gr/tropos-zois θα εμφανιστεί ολόκληρο το άρθρο με τις 21 χαρακτηριστικές φωτογραφίες του Χρήστου Τόλη.