Με τον πολύ πρόσφατο θάνατο του Ουμπέρτο Έκο, θα έλεγε κανείς ότι οι πανεπιστήμονες, τουλάχιστον οι γνωστοί στο ευρύ κοινό (της γραμμής π.χ. Αριστοτέλης, ντα Βίντσι, Νιούτον, Σπένσερ, Μαρξ, Γουέλς, Τσόμσκι) είναι ένα είδος που τείνει να εκλείψει. Αλλά η περίπτωση του κ. Γιουβάλ Νώε Χαράρι δείχνει ότι, παρότι η γνώση αυξάνεται με ραγδαίους ρυθμούς, πανεπιστήμονες υπάρχουν και σήμερα.
Και χρωστάω προσωπική χάρη –σαν αναγνώστης μιλάω– στις εκδόσεις «Αλεξάνδρεια», που πήραν τα δικαιώματα κι έφεραν στα ελληνικά το σπουδαίο βιβλίο «Sapiens - Μια σύντομη Ιστορία του ανθρώπου» του παραπάνω συγγραφέα, που είναι ένας μόλις σαραντάρης καθηγητής Ιστορίας στην Ιερουσαλήμ.
Το «Sapiens» είναι κάτι παραπάνω από γοητευτικό. Δεν είναι μόνο ότι «πατάει» σε δεδομένα από δεκάδες επιστημονικούς κλάδους. Είναι επίσης ευσύνοπτο, ρηξικέλευθο (με την έννοια ότι συντρίβει βεβαιότητες που αποτελούν κοινό τόπο για τους περισσότερους από μας), απρόσμενο, κάθε άλλο παρά στρυφνά ή ακαδημαϊκά γραμμένο, με χιούμορ, με πλευρές που αγγίζουν τη Φιλοσοφία, τη Μελλοντολογία του παρόντος, την Επιστημονική Φαντασία και την Οικολογία και –πάνω απ΄ όλα– με πλήρη συνείδηση του ότι ο άνθρωπος είναι ένα αντιφατικά εξελισσόμενο ζώο, με ισχυρό φαντασιακό, που αποτελεί μια ελάχιστη στιγμούλα στην Ιστορία της Γης, συνείδηση που ο συγγραφέας περνάει στους αναγνώστες του. Δεν είναι ίσως περιττό να τονίσω ότι ο συγγραφέας εμφανίζεται σαν ένα μυαλό ελεύθερο, μακριά από εθνικές, θρησκευτικές, οικονομικές ή άλλες δεσμεύσεις /δοξασίες. Το διαδικτυακό του μάθημα το παρακολουθούν πάνω από 80.000 άνθρωποι, ενώ το αγγλόφωνο σάιτ του (www.ynharari.com) έχει απίστευτη πρωτοτυπία και επιδραστικότητα. Πέρασα ώρες τριγυρνώντας μέσα εκεί.
Το βιβλίο είναι διαρθρωμένο σε 20 κεφάλαια που εκτείνονται σε 446 σελίδες μεγάλου μεγέθους, είναι δηλαδή σύντομο και ευσύνοπτο σε σύγκριση με το τι (φιλοδοξεί να) κάνει. Υποστηρίζεται από χρονολόγιο που ξεκινάει από 13,5 δισ. χρόνια πριν! (δηλαδή από την αρχή του Σύμπαντος), φτάνει στο παρόν και προεκτείνεται και στο μέλλον, από μόλις 123 επισημειώσεις (όχι υποσημειώσεις), επίσης λίγες σε σύγκριση με την προδιαγραφή του, 7 χάρτες, 48 εικόνες και το απαραίτητο –αλλά όχι αυτονόητο– αλφαβητικό ευρετήριο κυριωνύμων και εννοιών.
Το «Sapiens» κυκλοφορεί σε καλή και σοβαρή μετάφραση του κ. Μιχάλη Λαλιώτη. Η όλη έκδοση, που διαθέτει σκληρό εξώφυλλο και κουβερτούρα, τιμά την «Αλεξάνδρεια» και τον ελληνικό εκδοτικό κλάδο. Το θεωρώ ένα από τα σημαντικότερα βιβλία της μακράς αναγνωστικής ζωής μου, το οποίο, στον τομέα του, συνεχίζει το νήμα από τον περίφημο «Γυμνό πίθηκο» του Ντέσμοντ Μόρις ή το «Τι πρέπει να γίνει» του Μιχάλη Δερτούζου.
Ακολουθεί η συνέντευξη στον Δημήτρη Φύσσα όπως δημοσιεύτηκε στην Athens Voice
Πατώντας εδώ θα εμφανιστεί μια ακόμα συνέντευξη του καθηγητή κ.Χαράρι που παραχώρησε στην Σίσσυ Αλωνιστιώτου και αναρτήθηκε στην Καθημερινή στις 12.3.16 με τον τίτλο " Οι σοφοί αλγόριθμοι είναι οι Θεοί του 21ου αιώνα".
