Ιωάννα Δρόσου. Σε σειρά δημοσκοπήσεων καταγράφεται μια σχετική φθορά της παντοδυναμίας της κυβέρνησης της ΝΔ και αποτυπώνεται δυσαρέσκεια στη διαχείριση πολλών θεμάτων. Από την άλλη δεν φαίνεται να ενισχύεται κάποιο κόμμα της αντιπολίτευσης. Ποια η εκτίμησή σου;
Μην ξεχνάμε ότι η Νέα Δημοκρατία διανύει ήδη τη δεύτερη θητεία της. Είναι λογικό να υπάρχει δυσαρέσκεια, να υπάρχει κάποια φθορά. Είναι όμως κυρίαρχη, τόσο γιατί κέρδισε με μεγάλη διαφορά τις εθνικές εκλογές κάτι που συνεχίζει να αποτυπώνεται σε όλες τις έρευνες κοινής γνώμης μέχρι σήμερα παρόλη τη δυσαρέσκεια για την πορεία των πραγμάτων. Γιατί; Κυρίως γιατί η αξιωματική αντιπολίτευση προσπαθεί ακόμα να βρει τα πατήματά της, δεν έχει καθαρό στίγμα και επιπλέον ταλανίζεται από εσωκομματικές διαδικασίες και αντιδράσεις και έχει εγκλωβιστεί σε μια εσωστρέφεια. Άρα δεν υπάρχει αυτός ο ισχυρός παραδοσιακός υποδοχέας της όποιας δυσαρέσκειας έχει δημιουργηθεί στον πέμπτο χρόνο της διακυβέρνησής της ΝΔ. Έχω την πεποίθηση ότι οι επερχόμενες ευρωεκλογές θα αποτελέσουν ένα σταυροδρόμι, μια νέα αρχή για το κομματικό σύστημα. Σε λίγους μήνες θα ξέρουμε.
Έχει ανοίξει πολλά μέτωπα ταυτόχρονα: το φοιτητικό, το αγροτικό, την ισότητα στο γάμο και τον ποινικό κώδικα. Μπορεί να τα διαχειριστεί; Οι αντιδράσεις πυκνώνουν.
Όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις είναι λογικό να τις βάζει στην αρχή μια νέας θητείας, όταν και έχει ανανεώσει τη σχέση της με τους πολίτες. Ειδικά από τη στιγμή που όπως είπαμε πριν δεν έχει συντεταγμένα απέναντί της ένα αντίπαλο δέος. Προφανώς λοιπόν και υπάρχουν αντιδράσεις, αλλά προς ώρας παραμένουν μειοψηφικές στο σύνολο της κοινωνίας. Θέλω όμως να σημειώσω ότι αν αθροίσεις τις ομάδες που εναντιώνονται στις κυβερνητικές πολιτικές, τότε αυτή η αντίδραση μπορεί να γίνει εν δυνάμει πλειοψηφική.
Τι εννοείς; Έχω την αίσθηση ότι οι κινήσεις της δείχνουν σπασμωδικές πια, καθώς εντείνει συνεχώς την επιθετικότητα και την κατασταλτική αντιμετώπιση.
Θεωρώ το ακριβώς αντίθετο, ότι οι κινήσεις της είναι μελετημένες και η κυβέρνηση δείχνει αποφασιστικότητα. Οι αντιδράσεις που αντιμετωπίζει μπορεί να είναι έντονες, αλλά είναι από μειοψηφίες. Το πρόβλημα, ωστόσο, που μπορεί να βρει μπροστά της στο μέλλον είναι να έχει σε όλα τα μέτωπα κάποιον δυσαρεστημένο, κάποια ομάδα θιγμένη. Νομίζω όμως ότι παίρνει αυτό το ρίσκο γιατί εκτιμά ότι οι αντίπαλοί της δεν έχουν ακόμα σχηματοποιημένες θέσεις και ρεαλιστικές προτάσεις οι οποίες να προσελκύσουν όσους θίγονται από τις πολιτικές της.
Από τη μία είμαστε στην αρχή της δεύτερης θητείας, από την άλλη είμαστε λίγους μήνες πριν τις ευρωεκλογές. Και παράλληλα η κυβέρνηση αντιμετωπίζει και θεσμικές πιέσεις, όπως το καταδικαστικό ψήφισμα στο ευρωκοινοβούλιο, τις έρευνες της ευρωπαϊκής εισαγγελίας ή καταδίκες στο ευρωπαϊκό δικαστήριο. Μπορεί να διαχειριστεί ξανά αυτά τα πλήγματα, όταν θέλει να αποτελέσει υπόδειγμα για τις ευρωεκλογές;
Με δεδομένο ότι η ΝΔ θεωρείται αυτή τη στιγμή το κυρίαρχο κόμμα που κανείς από τους αντιπάλους της δεν μπορεί να αμφισβητήσει και φυσικά επειδή οι ευρωεκλογές θεωρούνται «δεύτερης τάξης» με τη λογική ότι δεν κρίνουν την διακυβέρνηση αλλά ούτε και το μέλλον της χώρας, είναι πιθανό, μερίδα των ψηφοφόρων να προσπαθήσει να στείλει ένα μήνυμα δυσαρέσκειας. Όμως κάτι τέτοιο θα έχει να κάνει κυρίως με θέματα οικονομίας και ασφάλειας, ίσως και σε ένα βαθμό με τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών στο πιο δεξιό κοινό.
Μπορεί επομένως να αλλάξει και η δυναμική των κομμάτων, από μια καλή καταγραφή ή/και από μια πτώση της ΝΔ;
Θυμίζω ότι στις ευρωεκλογές τα ποσοστά των κομμάτων εξουσίας κυμαίνονται σε πιο χαμηλά επίπεδα από ότι στις εθνικές εκλογές, οπότε στη ΝΔ έχουν βάλει τον πήχη σε ποσοστό αντίστοιχο με εκείνο των ευρωεκλογών του 2019. Για να υπάρξει μια αλλαγή συσχετισμών όπως λέτε δεν αρκεί να μειωθούν τα ποσοστά της ΝΔ, αλλά το δεύτερο κόμμα να είναι ψηλά και η διαφορά μεταξύ των δύο να μην είναι χαώδης. Σήμερα που μιλάμε δεν φαίνεται κάτι τέτοιο πιθανό.
Το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στρέφεται λοιπόν στη μάχη της δεύτερης θέσης. Αν καταφέρει το ΠΑΣΟΚ να βγει πράγματι δεύτερο κόμμα, είναι πιθανό να του δώσει μία ώθηση την επόμενη μέρα. Αλλά και πάλι είτε το ΠΑΣΟΚ, είτε ο ΣΥΡΙΖΑ είναι στη δεύτερη θέση, θα πρέπει να δούμε και το ποσοστό που θα συγκεντρώσουν.
Στις ευρωεκλογές είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα δούμε κάποια έκπληξη και από την εξίσωση δεν πρέπει να βγάζουμε φυσικά και την ακροδεξιά αν και αυτή τη στιγμή είναι χυλός και δεν υπάρχει κάποιος πολύ ισχυρός παίκτης που να ξεχωρίζει σε αυτό το χώρο.
Η συζήτηση για την Κεντροαριστερά είναι εδώ και καιρό ανοιχτή, ούτως ή άλλως. Αυτές τις μέρες, μάλιστα, με αφορμή και την εκδήλωση της ΕΦΣΥΝ μπαίνει το ερώτημα αν υπάρχει κάποιο σχήμα που θα συσπειρώσει το χώρο και θα αντιμετωπίσει την πρωτοκαθεδρία της ΝΔ. Ποια η γνώμη σου;
Αυτή η συζήτηση δεν μπορεί να γίνεται βάσει εκλογικών ποσοστών, δεν είναι ένα απλό άθροισμα δυνάμεων υπό το άγχος μιας επικείμενης εκλογικής αναμέτρησης. Αν γίνει, πρέπει να γίνει στη βάση πολιτικών ιδεών, απόψεων και προτάσεων. Να δουν που συμφωνούν, εάν συμφωνούν και μετά να δουν τι μπορούν να κάνουν για να συμπορευθούν αν το επιλέξουν. Αν ο στόχος είναι απλά ένα συνονθύλευμα κομμάτων μόνο και μόνο για να χτυπηθεί η Δεξιά, νομίζω ότι δεν θα είναι εφικτό να παρουσιαστεί μια πειστική και γοητευτική πρόταση προς τους πολίτες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ μετά τη διάσπαση έχει αρχίσει και βρίσκει το βηματισμό του; Μπορεί να παίξει ξανά το ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης;
Ο Στέφανος Κασσελάκης είναι αεικίνητος. Δημιουργεί συνέχεια επικοινωνιακά γεγονότα. Δεν φτάνουν όμως αυτά. Χρειάζεται και η καθαρή πολιτική κατεύθυνση η οποία εκτιμώ ότι ακόμα απουσιάζει. Αν για παράδειγμα ρωτήσουμε σε μια έρευνα πού κινείται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύω ότι θα δυσκολευτεί κάποιος να απαντήσει. Αυτό λοιπόν πρέπει είναι το ζητούμενο για τον ΣΥΡΙΖΑ, να βρει τον πολιτικό του βηματισμό και την ιδεολογική του σταθερά.
Το ΠΑΣΟΚ, έχοντας πια και τον αέρα της νίκης του δήμου Αθηναίων, καταφέρνει να δημιουργήσει πολιτικά γεγονότα;
Το ΠΑΣΟΚ έχει το αντίθετο πρόβλημα. Δημιουργεί πολιτικά γεγονότα, τα οποία δεν έχουν επικοινωνιακό αντίκτυπο. Για παράδειγμα αυτή την εβδομάδα διοργάνωσε μια εκδήλωση για τα μη κρατικά πανεπιστήμια, με παρουσιάσεις σοβαρών στοιχείων και τη συμμετοχή πολλών πανεπιστημιακών, αλλά δεν νομίζω ότι έφτασε κάτι στο ευρύ κοινό. Το ΠΑΣΟΚ για να δυναμώσει περαιτέρω δεν φτάνει μόνο να προσπαθεί να κάνει αντιπολίτευση, χρειάζεται ρεαλιστικές, συγκεκριμένες προτάσεις για να μπορεί να περνά επικοινωνιακά το μήνυμά του στον κόσμο. Δεν είναι κάτι που θα συμβεί από τη μια μέρα στην άλλη, χρειάζεται επίμονη και σοβαρή δουλειά παντού.
Η Νέα Αριστερά έχει χώρο για να υπάρχει; Είναι ένα κόμμα που ψάχνει επίσης το βηματισμό του και πώς θα διαφοροποιηθεί από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Χώρος υπάρχει για την Νέα Αριστερά. Το θέμα είναι να κάνει τις κατάλληλες κινήσεις, με τον κατάλληλο τρόπο για να τον καταλάβει αυτό τον χώρο. Έχω την αίσθηση όμως ότι προς το παρόν πολιτεύονται με έναν «παλιακό» τρόπο, με τον τρόπο που είχαν συνηθίσει όταν ήταν στον ΣΥΡΙΖΑ. Θα πρέπει να κάνουν πιο ρηξικέλευθες κινήσεις, πιο «εντυπωσιακές» και ταυτόχρονα ουσιαστικές, για να ακουστεί πιο δυνατά η φωνή τους. Θα πρέπει να λένε ότι «δεν είμαστε μόνο αυτοί που έφυγαν από τον ΣΥΡΙΖΑ αλλά αυτοί που έχουν να προτείνουν κάτι συγκεκριμένο». Γενικώς όλη η αντιπολίτευση έχει να βαδίσει στον ίδιο δρόμο, να αντιπολιτευθεί μεν την κυβέρνηση, αλλά ταυτόχρονα να αντιπροτείνει σχέδια και θέσεις που θα πείσουν τους ψηφοφόρους ότι θα είναι εφαρμόσιμα με στόχο την καλυτέρευση της ζωής τους. Και ο ΣΥΡΙΖΑ, και το ΠΑΣΟΚ και η Νέα Αριστερά αυτό οφείλουν να κάνουν, αν θέλουν να μεγαλώσουν τα κοινά στα οποία απευθύνονται.
Η ακρίβεια καταγράφεται εδώ και χρόνια στις έρευνες κοινή γνώμης ως το πρώτο και κυρίαρχο μέλημα των πολιτών. Δεν έχουμε δει να έχει επηρεάσει την ΝΔ που είναι και εκείνη που την έχει διαχειριστεί. Φαίνεται ότι πάλι θα αποτελέσει το κεντρικό θέμα στην προεκλογική ατζέντα.
Η ακρίβεια είναι ένα φαινόμενο που υπάρχει εδώ και δύο χρόνια τουλάχιστον. Η ΝΔ μέχρι πρόσφατα είχε καταφέρει να πείσει ότι είναι εισαγόμενη και ότι προσπαθεί να τη διαχειριστεί. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να πάει πολύ μακριά. Έχεις δίκιο ότι θα παίξει βασικό ρόλο στην προεκλογική συζήτηση γιατί είναι ένα θέμα, ένα πρόβλημα που απασχολεί τη συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών.
Ποια είναι τα θέματα που μπορεί να αλλάξουν το επίκεντρο της συζήτησης;
Έχουμε ακόμα μπροστά μας τέσσερις μήνες μέχρι τις ευρωεκλογές. Είναι μεγάλο το χρονικό διάστημα και όπως έχουμε δει τα τελευταία χρόνια τίποτα δεν είναι γραμμικό, στην επόμενη γωνία μας περιμένει μια ακόμα κρίση ή ένα ακόμα έκτακτο γεγονός. Αν δε συμβεί κάτι τέτοιο, η οικονομία θα είναι και πάλι αυτή που θα κυριαρχήσει και όχι η συζήτηση για το ποια Ευρώπη θέλουμε. Όμως ξαναλέω, η χαλαρότητα με την οποία πιθανά θα πάνε οι ψηφοφόροι στις κάλπες, μπορεί να δημιουργήσει εκπλήξεις. Προς ποια κατεύθυνση, είναι πολύ νωρίς για να πούμε.
Πηγή: epohi.gr
* Σ.Δ. Οι ευρωεκλογές διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια και πέρα από τη σύνθεση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιλέγονται και οι επικεφαλής των ευρωπαϊκών θεσμών. Οι πρεσβευτές των 27 χωρών- μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν ορίσει τις ημερομηνίες διεξαγωγής των ευροεκλογών 2024, από τις 6 έως τις 9 Ιουνίου. Κάθε χώρα, θα επιλέξει την ημέρα που θα κληθούν οι ψηφοφόροι στις κάλπες, μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα.
Στην Ελλάδα, οι πολίτες θα πάνε στις κάλπες την Κυριακή 9 Ιουνίου 2024 για να εκλέξουν 21 ευρωβουλευτές με σταυρό και όλη η χώρα θα είναι μία περιφέρεια.
