η Αντιγόνη, ο Ζήνων ο στωικός, ο Μπακούνιν, ο Προυντόν, ο Κροπότκιν, ο Νετσάγεφ, η Γκόλντμαν, ο Μαλατέστα, ο Μαχνό, ο Ντουρρούτι και άλλοι πολλοί. Γνωστοί όλοι αυτοί και μη εξαιρετέοι, γνωστοί και καταγεγραμμένοι στη διεθνή αναρχική λίστα.

Όμως υπάρχουν και άπειροι άγνωστοι που κανένας δρόμος δεν θα πάρει το όνομά τους, κανένας φοιτητής δεν θα κάνει τη διπλωματική του στη ζωή τους, κανείς συγγραφέας δεν θα εμπνευστεί από τη δράση τους. Μικρή εξαίρεση ο Σαν Βινσέντε, παιδί της Χιχόν, αν και μερικοί ισχυρίζονται ότι γεννήθηκε στην Γκέρνικα. Ακόμα και σήμερα είναι μονάχα ένας λεκές, ένα κομμάτι σύννεφο στην ιστορία.

Μιλάει γι'αυτόν ο Μεξικανός συγγραφέας Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο. "Η σκιά της σκιάς" θα πω για εκείνον και γι' άλλους φίλους του σε κάποιο μυθιστόρημα. Σκαλίζοντας αρχεία, μέσα σε παλιά χαρτιά και μικροφίλμ, το όνομά του εμφανιζόταν εδώ και κει. Μερικές φορές αρκεί για να υφάνεις ένα κομματάκι ιστορία· ποτέ δεν φτάνει για να ολοκληρωθεί. Δεν υπάρχει κείμενο με την υπογραφή του, ούτε μια παρέμβασή του σε συνέδριο στενογραφημένη, ούτε ένα δικό του άρθρο ολόκληρο. Δεν υπάρχουν φωτογραφίες, ούτε αποδείξεις ενοικίου στο όνομά του (ποτέ δεν είχε σπίτι), ούτε πιστοποιητικό γάμου ή εγγραφές γεννήσεων παιδιών σε μητρώα. Μόνο σκόρπια αποσπάσματα σε στήλες εφημερίδων, που δημιουργούν μια σκιά του ανθρώπου εκείνου». Ο Σεμπάστιαν Σαν Βινσέντε πέρασε από το Μεξικό το 1921. Σκιά της σκιάς, επί τρία χρόνια ήταν επικεφαλής των χωρικών που έκαναν εφόδους σε πλούσια αγροκτήματα φωνάζοντας «Ζήτω ο Λένιν!». Έσωσε πόρνες, συμμετείχε σε τσίρκο, έπαιξε αξιοπρεπώς σονάτες του Σοπέν σε ένα εγκαταλελειμμένο πιάνο, δανείστηκε βιβλία που δεν τα επέστρεψε ποτέ, καθοδήγησε απεργίες, υπέφερε από εφιάλτες και κήρυξε την τελευταία ουτοπία. Στη συνέχεια εξορίστηκε και βυθίστηκε πάλι στη σκιά. Δεν έχουν μείνει ίχνη του, φωτογραφίες ή άλλα χειροπιαστά ντοκουμέντα. 

Και όνειρα και ζωή σε ένα μικρό βιβλιαράκι. Ο Περαστικός.

Βρισκόμαστε στο Μεξικό του 1920. Η χώρα είναι «ρημαγμένη από την ένοπλη πάλη, από τους πολλούς νεκρούς, από τις ανεκπλήρωτες υποσχέσεις». Κι όμως, σε λίγους μήνες ιδρύεται η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών, η περίφημη ΣεΧεΤε (CGT), και ένας Σπανιόλος από τη Χιχόν (πόλη μεταλλωρύχων, γενέτειρα του Τάιμπο) μπαίνει στο μάτι της Χωροφυλακής, της Μυστικής Αστυνομίας και του FBI, καθώς οργανώνει απεργίες και καθοδηγεί τη συνδικαλιστική αφύπνιση των εργατών με βάση τις αρχές του αναρχισμού.

Στα χρόνια 1921-23 συμμετέχει σε συσκέψεις σύνταξης αναρχικών εφημερίδων και συνελεύσεις τραμβαγέρηδων (τι ωραία λέξη εμπειρικικής πνοής!), ρίχνει πιστολιές σε συγκρούσεις απεργών με τραμπούκους των αφεντικών, στέκεται στις ράγες για να εμποδίσει τους απεργοσπάστες οδηγούς των τραμ να προχωρήσουν, δεν αναγνωρίζει τον νόμο άρα δεν θεωρεί ότι παρανομεί, δεν ζητά ούτε κάνει χάρες, μιλά στις πόρνες σαν να είναι πριγκίπισσες, διαβάζει Μαλατέστα, απαγγέλλει Καλδερόν ντε λα Μπάρκα, και επιμένει: «μην αποφεύγετε τη φλόγα που καίει μέσα σας». Ώσπου τον μαγκώνουν και τον απελαύνουν ως «ιδεαλιστή». Τη σκιά αυτή την έλεγαν Σεμπαστιάν Σαν Βινσέντε, και χρησιμοποιούσε το ψευδώνυμο Πέδρο Σάντσες.

Γιατί διάλεξε να ασχοληθεί μαζί του ο Τάιμπο; Επειδή τον βλέπει ως πρότυπο για τους κοινωνικούς αγώνες μετά το ’80. Μάλιστα υποστηρίζει ρητά πως «το αγιολόγιο της μεξικανικής Αριστεράς» χρειάζεται να αναθεωρηθεί και να βρεθούν «κόκκινοι παππούδες» που «να μπορούμε να αγκαλιάσουμε». Δεν εννοεί όμως τους εναλλακτικούς πολιτευτές, ούτε τους ικανούς διαχειριστές της εξουσίας ή τους ακροβάτες πολιτικούς. Ούτε φυσικά εννοεί, ο Τάιμπο, τους συμπαθείς τρελούς. Ο Σαν Βινσέντε τον ενδιαφέρει επειδή ήταν οπαδός της «άμεσης δράσης», «συνειδητός άπατρις» άρα και αντιεθνικιστής, «σκυλίσια πιστός» στις αρχές του, χαρακτήρας όχι αντιφατικός αλλά «ισορροπημένος», ανιδιοτελής και ακέραιος, που αναζητούσε τη συντροφικότητα και όχι την εξουσία. Ήταν ένας από εκείνους που «κατασκευάζουν όνειρα και τα κάνουν ζωή».

Στη φωτογραφία είναι ο Ισπανός αναρχικός Μπουεναβεντούρα Ντουρρούτι ( Λεόν, 1896 - Μαδρίτη, 1936). Ο Ντουρρούτι υπήρξε μία θρυλική μορφή στον Ισπανικό εμφύλιο στον οποίο η Ιβηρική Ομοσπονδία Αναρχικών είχε 1 εκ. μέλη την εποχή που της Ισπανίας ο πληθυσμός ήταν 11 εκ.