Μια πολιτική επίθεση με κοινωνική μεταμφίεση

Η στοχοποίηση του λύκου δεν έχει να κάνει με τους κτηνοτρόφους. Δεν έχει να κάνει με ζώα που “κινδυνεύουν”, ούτε με κατοικίες που χτίστηκαν μέσα στα δάση και τώρα “επισκέπτονται” οι λύκοι.

Όλα αυτά είναι προφάσεις εν αμαρτίαις.

Πρόκειται για εργαλειοποιημένη διασπορά φόβου, που δεν στοχεύει το ζώο, αλλά την έννοια της οικολογίας. Στοχεύει όσα πολιτικά ρεύματα — από την Αριστερά έως το Κέντρο — είχαν ενσωματώσει οικολογικές αρχές στα προγράμματά τους. Άλλοτε με συνέπεια, άλλοτε υποκριτικά. Σήμερα, το πολιτικό αφήγημα οικοδομείται πάνω στη λογική ότι η φύση είναι εχθρός της οικονομίας και ότι τα δικαιώματα της άγριας ζωής είναι πολυτέλεια που πληρώνει ο πολίτης.

Ο λύκος είναι απλώς το πιο εμβληματικό σύμβολο αυτής της οικολογικής αφήγησης. Και επειδή είναι σύμβολο, πρέπει να στοχοποιηθεί πρώτος. Αύριο θα είναι η αρκούδα, ο γυπαετός, ο χρυσαετός, κτλ. Ό,τι συμβολίζει ζωή και ελπίδα για την αντιμετώπιση της οικολογικής κρίσης, πρέπει να αποδυναμωθεί. Στοχοποιείται για να απαξιωθεί η οικολογία συνολικά και να απογυμνωθεί από πολιτικό και κοινωνικό περιεχόμενο.

Η αλήθεια των αριθμών

???? Μόλις 0,6% των ζώων ελεύθερης βοσκής στην Ελλάδα χάνεται ετησίως από επιθέσεις λύκων.
???? Αυτό αντιστοιχεί σε μόλις 1% των συνολικών απωλειών ζώων (μαζί με ασθένειες, ατυχήματα, καιρικά φαινόμενα).
???? Στην ΕΕ, η συνολική απώλεια εκτρεφόμενων ζώων από λύκους είναι μόλις 0,02%.

Αντιθέτως:

• 62% των επιθέσεων σε ορισμένες περιοχές της Ευρώπης αποδίδονται σε αδέσποτους σκύλους.
• 14% των θανάτων βοοειδών οφείλονται σε ασθένειες.
• 4% σε ατυχήματα.
• Τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι συνεχώς αυξανόμενη αιτία.

Επομένως, η ιδέα ότι ο λύκος απειλεί σοβαρά την κτηνοτροφία δεν προκύπτει από τα δεδομένα. Είναι μια αφήγηση που αγνοεί την πραγματικότητα και κατασκευάζει ένα εξιλαστήριο θύμα.

Ο λύκος μάς χαρίζει τη ζωή

Ο λύκος δεν είναι απλώς ακίνδυνος. Είναι απαραίτητος για την υγεία της φύσης.

Χάρη στην παρουσία του:

• Τα κοπάδια των άγριων ζώων, όπως οι αγριόχοιροι, παραμένουν σε ισορροπία. Δεν υπερπληθύνονται και δεν καταστρέφουν τη βλάστηση.
• Τα δάση ανανεώνονται. Οι θάμνοι και τα νεαρά δέντρα επιβιώνουν, γιατί η πίεση από τα φυτοφάγα ζώα μειώνεται.
• Οι λύκοι απομακρύνουν τα άρρωστα ή αδύναμα ζώα, κρατώντας υγιείς τους πληθυσμούς των θηραμάτων.
• Η σωστή ισορροπία στη φύση βοηθά να συγκρατείται το νερό στο έδαφος, μειώνοντας την ξηρασία και τον κίνδυνο πλημμυρών.
• Τα υγιή δάση που προκύπτουν κατακρατούν διοξείδιο του άνθρακα, ρυθμίζοντας το κλίμα.

Όταν υπάρχει λύκος, το δάσος ζει. Και όταν ζει το δάσος, ζούμε κι εμείς.

Τα απαραίτητα μέτρα συνύπαρξης

Είναι γεγονός ότι σε ορισμένες περιοχές της χώρας, μερικοί κτηνοτρόφοι έχουν υποστεί απώλειες λόγω επιθέσεων λύκων. Αυτές οι περιπτώσεις είναι υπαρκτές και πρέπει να αντιμετωπίζονται με σοβαρότητα και υποστήριξη. Η λύση, όμως, υπάρχει και είναι αποτελεσματική. Η συνύπαρξη είναι ρεαλιστική και εφαρμόσιμη. Με χαμηλό κόστος και τεκμηριωμένη αποτελεσματικότητα.

1. Ηλεκτροφόρες περιφράξεις αποτρέπουν την προσέγγιση θηρευτών στα βοσκοτόπια.
2. Τουλάχιστον δύο ποιμενικοί σκύλοι ανά κοπάδι, σωστά εκπαιδευμένοι, λειτουργούν αποτρεπτικά και προειδοποιητικά.
3. Σταβλισμός κατά τη διάρκεια της νύχτας, ειδικά σε περιοχές κοντά σε δασικούς πυρήνες.

Αυτά τα μέτρα εφαρμόζονται ήδη με επιτυχία σε πολλές χώρες και περιοχές της Ελλάδας. Επιδοτούνται από την ΕΕ και από εθνικά προγράμματα. Χρειάζεται ενημέρωση, τεχνική υποστήριξη και πολιτική βούληση — όχι εξόντωση.

Ο θεσμικός εκτροχιασμός

Πρόσφατα, κυκλοφόρησε ευρέως η πληροφορία ότι εισαγγελέας φέρεται να έδωσε προφορική εντολή για την απομάκρυνση λύκων από την Πάρνηθα, έπειτα από αναφορές κατοίκων για υποτιθέμενη επικινδυνότητα. Η είδηση προκάλεσε σύγχυση και ανησυχία, καθώς παρουσιάστηκε ως επίσημη νομική παρέμβαση, παρακάμπτοντας πλήρως τις αρμόδιες υπηρεσίες.

Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι σαφής: ???? Ο εισαγγελέας δεν έχει αρμοδιότητα να διατάσσει απομάκρυνση ή θανάτωση άγριων ζώων.
???? Η αρμοδιότητα ανήκει σε δασικές υπηρεσίες, φορείς διαχείρισης και το Υπουργείο Περιβάλλοντος, βάσει τεκμηριωμένων επιστημονικών κριτηρίων.
???? Κάθε διαφορετική πρακτική παραβιάζει το κράτος δικαίου και δημιουργεί επικίνδυνα προηγούμενα.

Αν επιτρέψουμε την αυθαίρετη καταστρατήγηση των αρμοδιοτήτων, ανοίγουμε την πόρτα για πολιτικές αποφάσεις χωρίς βάση, χωρίς όριο και χωρίς προστασία της φύσης.

Η απάντηση

Η απάντηση στην εργαλειοποίηση του φόβου δεν είναι η σιωπή. Είναι:

• Η αποκάλυψη των fake news με ακρίβεια και επιμονή
• Η ανάδειξη των επιστημονικών δεδομένων και της διεθνούς εμπειρίας
• Η ενίσχυση των θεσμών που προστατεύουν την άγρια ζωή
• Η αξιοποίηση κάθε διαθέσιμου θεσμικού εργαλείου, από προσφυγές και αναφορές σε εγχώριους και ευρωπαϊκούς μηχανισμούς έως ενημερωτικές εκστρατείες στις τοπικές κοινωνίες

Και τελικά…

Ο λύκος δεν μας χρειάζεται. Ούτε μας απειλεί.
Εμείς όμως τον χρειαζόμαστε.
Γιατί ο λύκος είναι η αντοχή της φύσης. Είναι η υπενθύμιση ότι δεν είμαστε ιδιοκτήτες της ζωής, αλλά μέρος της.

Η πραγματική απειλή δεν είναι ο λύκος. Είναι ο πολιτικός αφανισμός της οικολογικής σκέψης — της σκέψης ότι είμαστε ένα μέρος ενός μεγαλύτερου συνόλου και ότι έχουμε έναν συγκεκριμένο ρόλο μέσα σε αυτό, όχι ως πρωτάρηδες θεοί, αλλά ως συνειδητοποιημένοι συμμέτοχοι στο θαύμα της ζωής στη Γη.

Πηγή: rosa.gr/filozoia