Αυτό είναι επιγραμματικά –και πολύ απλοϊκά– το στόρι του μυθιστορήματος του Χάρη Καλαϊτζίδη, μια περίληψη που το αδικεί, γιατί είναι ένα βιβλίο που επιδέχεται πολλαπλά επίπεδα ανάγνωσης. Ο 23χρονος συγγραφέας έχει φτιάξει ένα μυθιστόρημα το οποίο χάρη στη γλώσσα του μετουσιώνεται σε υψηλή λογοτεχνία, βίαιη, ωμή αλλά και ποιητική, που σε ταράζει και σε αφυπνίζει, θέτοντας φιλοσοφικά ερωτήματα με έναν ιδιοφυή τρόπο.
Η «Πολεμική Μηχανή» είναι ένα από τα πιο σημαντικά ελληνικά μυθιστορήματα της γενιάς των millennials, πολιτικό, ερωτικό, φιλοσοφικό, queer, για τη σεξουαλικότητα αλλά και τον φασισμό και τη δυνατότητα απελευθέρωσης, με ήρωες ευάλωτους και διαλυμένους συναισθηματικά που προσπαθούν να μαζέψουν τα κομμάτια τους.
Το μεγάλο πλεονέκτημα του Χάρη Καλαϊτζίδη είναι ο λόγος του· συναρπαστικός, με αγριότητα και ποίηση, σκαιότητα αλλά και τρυφερότητα:
«Κι ένα βράδυ ξεκινήσαμε με τον Βαρθολομαίο για να βρούμε τον πόλεμο. Κλέψαμε ένα φορτηγό, χαθήκαμε υπό το ψυχρό φως της πανσελήνου. Η έρημος σερνόταν πίσω μας σαν ερπετό, θύμιζε το νεκρό δέρμα μιας πληγιασμένης Γης, εμείς γλιστρούσαμε απαλά, ακολουθώντας το φεγγάρι, συλλέγοντας τ’ αστέρια. Ηχούσε μια υπέροχη, συμπαντική σιγή· όλη η πλάση αδιάφορη, ανυπόστατοι κι εμείς, υπήρχε μόνο το ταξίδι μας, μια αόριστη γραμμή που άρχιζε απ’ το πουθενά και βούλιαζε στο τώρα.
Το φορτηγό έσκιζε τη νύχτα, η νύχτα τύλιγε το φορτηγό, μπαίναμε ολοένα και πιο βαθιά. Ο αέρας άλλαξε, φύσηξε ευωδιές απ’ ανθισμένα νυχτολούλουδα, ελάφρυνε και πύκνωσε γεμάτος μυστικά. Εμείς οι δύο, δεμένοι στο ιστιοπλοϊκό της σκέψης, σάρκα που λιποτακτεί. Οι ανάσες μας πέφτανε μαζί με τ’ αστέρια, όλα έφευγαν προς την απρόσωπη πυξίδα του φεγγαριού. Ήταν η ώρα που οι μάγοι βγαίνουνε στις ξέρες και χορεύουν, σπρώχνοντας τον ουρανό, παρακαλώντας για βροχή, κι ο Βαρθολομαίος φάνταζε υπέροχος με το βλέμμα στηλωμένο στον ορίζοντα, χέρια σφιγμένα στο τιμόνι, τα μάτια του ν’ αντανακλούν την κεχριμπαρένια λίμνη της σελήνης, νησίδες παραισθήσεων, κρυστάλλινα ρυάκια. Ένιωσα τόσο τυχερός εκεί μαζί του, να με πηγαίνει στο τέλος, στην άκρη του πιστευτού, εκεί που συμβαίνει εκείνο που δεν βλέπουμε, ένιωσα ευλογημένος· μόνος με τον Βαρθολομαίο, μαζί με το φεγγάρι».
Ο Χάρης Καλαϊτζίδης είναι 23 χρονών, σπούδασε Κοινωνιολογία στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και έκανε μεταπτυχιακό στην Ευρωπαϊκή Φιλοσοφία στο Royal Holloway. Η «Πολεμική Μηχανή» είναι το πρώτο του μυθιστόρημα.
— Πόσο καιρό σού πήρε να γράψεις το βιβλίο;
Η ιδέα μού είχε έρθει το καλοκαίρι το ’20. Μέσα στην ακαδημαϊκή χρονιά ’20-'21 δούλεψα σημειώσεις, έκανα έναν σκελετό και τον ολοκλήρωσα το καλοκαίρι του ’21. Τότε έκατσα και το δούλεψα για ενάμιση μήνα, αλλά πολύ συγκεντρωμένα, δηλαδή γύρω στις δέκα ώρες την ημέρα.
— Το έγραψες σε ενάμιση μήνα; Και δεν το ξαναδούλεψες μετά;
Πρώτα το έστειλα στην Εστία. Το δέχτηκαν, αλλά μου ανέφεραν κάποιους ενδοιασμούς για το δεύτερο μέρος και για τον χαρακτήρα της Αριάδνης. Στην αρχή ήμουν διστακτικός, όμως τελικά είχαν πολύ δίκιο. Οπότε ξαναδούλεψα το δεύτερο μέρος τον Νοέμβρη του '21 για άλλες τρεις βδομάδες. Στη συνέχεια το επεξεργάστηκα κατά την επιμέλεια.
Ήμουν πολύ τυχερός γιατί το ανέλαβε η επιμελήτρια Ρουμπίνη Ποντικάκη, με την οποία ταιριάξαμε αμέσως και κάναμε τρία βαθιά περάσματα στο βιβλίο, όχι μόνο για να διορθώσουμε τα αδύναμα σημεία αλλά και για να ενισχύσουμε τα ήδη δυνατά.
Η Ρουμπίνη μπήκε κατευθείαν στο ύφος, στον τρόπο που σκέφτομαι, και πρότεινε πολλές αλλαγές στη γλώσσα και στον ρυθμό. Με βοήθησε ιδιαίτερα η συνεργασία μας για να δω πώς λειτουργώ, πώς γράφω, πώς χειρίζομαι τη γλώσσα. Γράφω διαφορετικά μετά από αυτή την πρώτη εμπειρία επιμέλειας, κάπως πιο συνειδητά.
Πατώντας ΕΔΩ θα εμφανιστεί ολόκληρη η συνέντευξη που παραχώρησε στον M. Hulot