Το ξαπόσταιμα ξεκίνησε την περασμένη φορά με το φίλμ "Ψάχνοντας τον Sugar man" και συνεχίζεται την Τετάρτη 19/3 στις 8.45μ.μ με την ταινία "Τη νύχτα που ο Φερνάντο Πεσσόα συνάντησε τον Κωνσταντίνο Καβάφη". Χμμμ, τώρα τα πιάσαμε τα λεφτά μας.

Τετάρτη βράδυ, όσοι Πειραιώτες δεν πάνε στο στέκι του Λιμανιού της Αγωνίας (Ελ.Βενιζέλου - προσοχή, τώρα με τις μονοδρομήσεις έρχεται προς Ηρώων Πολυτεχνείου - και Πραξιτέλους 78), τους ενημερώνουμε ότι μπορούν να αράξουν στο σπίτι τους και να δούνε τον Ολυμπιακό στο Όλντ Τράφορντ να αντιμετωπίζει την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, με αυξημένες πιθανότητες να περάσει στους 8 του Τσάμπιονς λίγκ, μιας και στο Καραϊσκάκη την είχε κερδίσει 2-0. Αυτά με το ποδόσφαιρο, πάμε τώρα στην τέχνη.

Του Καβάφη το όνομα οι περισσότεροι Έλληνες το έχουν ακούσει. Του Πεσσόα, οι περισσότεροι Πορτογάλοι. Και οι δύο έκαναν ελάχιστα ταξίδια στη ζωή τους. Ο ένας κολλημένος με την Αλεξάνδρεια, ο άλλος με την Λισσαβώνα, ζούσαν σχεδόν μόνοι τους για πολλά χρόνια και έκαναν μια τυπική δουλειά γραφείου για τα προς το ζειν. Άλλες ομοιότητες δεν φαίνεται να έχουν. Διαφέρουν ως προς την ποσότητα του έργου τους - ο Καβάφης λίγα ποιήματα, ο Πεσσόα πάρα πολλά και ποιήματα και μυθιστορήματα και επιθεωρήσεις και δοκίμια, κα. Διαφέρουν ως προς την προσωπικότητά τους. Ο Καβάφης πάσχισε να ολοκληρωθεί μέσα σε μια ποίηση που τον είχε αιχμαλωτίσει ολοκληρώνοντάς την όπως την ήθελε. Ο Πεσόα - που έμβλημά του ήταν η ρήση του "ζωή είναι να είσαι άλλος" - είχε επινοήσει τουλάχιστον 72 λογοτεχνικές προσωπικότητες που με 72 διαφορετικά ψευδώνυμα δημοσίευε έργα του, ζώντας ταυτόχρονα στα όρια της ανυπαρξίας. Διαφέρουν ως προς τη σχέση τους με το ποτό. Ο Καβάφης ήταν ένας συνηθισμένος πότης σαν κι εμάς που πέθανε στα 70 του, ενώ ο Πεσσόα πέθανε στα 47 αλκοολικός. Διαφέρουν ως προς τη σχέση τους με το έθνος τους. Ο Καβάφης δεν έχει θεωρηθεί ποτέ εθνικός μας ποιητής, αντίθετα ο Πεσσόα θεωρείται ο εθνικός ποιητής της σύγχρονης Πορτογαλίας. Είναι φανερό πως άμα κάποιος ενδιαφερθεί περισσότερο θα βρει κι άλλα συναρπαστικά στοιχεία από τη ζωή και το έργο των δύο αυτών ξεχωριστών φυσιογνωμιών.

Ένας από αυτούς που ενδιαφέρθηκε είναι ο κινηματογραφιστής Στέλιος Χαραλαμπόπουλος. Έψαξε, φαντάστηκε, γύρισε και μύρισε, πλησίασε κι απομακρύνθηκε, εμπνεύστηκε και δούλεψε ώσπου δημιούργησε μία ταινία μυθοπλασίας που μοιάζει με ντοκιμαντέρ κι ένα ντοκιμαντέρ που θέλει να γίνει παραμύθι. Τι τον εξίταρε; Μια συνάντηση μεταξύ αυτών των δύο που αυτός κανόνισε να συμβεί. Γι'αυτό τους μπάρκαρε τις ίδιες ημερομηνίες, στο ίδιο πλοίο, το Satyrnia, που τη δεκαετία του '20 γυρνούσε τα λιμάνια της Μεσογείου και μάζευε μετανάστες, αλλά και ταξιδιώτες για την Αμέρικα.

Θυμάμαι ότι πριν πέντε περίπου χρόνια που είχα δει την ταινία, μου είχε αρέσει, μ'έπιασε η ατμοσφαιρά της κι βαρέθηκα ελάχιστα. Υπεύθυνος για όλα αυτά τα σούρτα φέρτα είναι ο σεναριογράφος και σκηνοθέτης Χαραλαμπόπουλος που χρησιμοποιώντας, ποιητική αδεία, διάφορα καλόγουστα τεχνάσματα, κατάφερε να μην μπατάρει η ταινία προς την ανία που συνήθως γεννάει μια φιλολογική αντιμετώπιση. Προτίμησε να ξανοιχτεί σε άλλα θέματα της σχέσης των δύο ποιητών, της ζωής τους και έδωσε βάρος και στον συμπατριώτη μας που διηγείται την συνάντηση αυτήν ως αυτόπτης μάρτυρας. Τελευταία έχει αρχίσει να μ'αρέσει η ιδέα να γίνεται μια κάποια συζήτηση μετά την προβολή παρουσία των συντελεστών που δημιούργησαν την ταινία.

Οι επί του πιεστηρίου πληροφορίες μας λένε ότι στην προβολή θα παρευρεθούν οι : Στέλιος Χαραλαμπόπουλος, σκηνοθέτης, Θάνος Λαμπρόπουλος, παραγωγός, ο ηθοποιός Δημήτρης Οικονομίδης, o συγγραφέας Χρήστος Οικονόμου και ο ποιητής Πάνος Κυπαρίσσης. Η εκδήλωση πραγματοποιείται στα πλαίσια της παγκόσμιας ημέρας ποίησης, 21 Μαρτίου. Αν είχα δει το ματς του Ολυμπιακού,  και παρόλο που το έχω δει το έργο, θα πήγαινα οποσδήποτε εξ αιτίας της παρουσίας αυτών των ανθρώπων στην προβολή.  

Να πω και κάτι για τους μετανάστες, για να μην προκύψει και καμιά παρεξήγηση. Προφανώς δεν θα ήθελα με τίποτα να ήμουν στη θέση τους. Και δεν επιθυμώ κανένας άνθρωπος να υποφέρει όσο αυτοί. Για τις πολλές τραγωδίες που συμβαίνουν στις ζωές τους, φυσικά κι αξίζει να γίνονται πολλά, ώστε στόχος να είναι, διαρκώς να βελτιώνονται οι συνθήκες που ζουν. Προφανώς και οι τέχνες μπορεί να ευαισθητοποιούν το κοινό, ώστε να αντιμετωπίζει τους πάσης φύσεως μετανάστες με σεβασμό και ανθρωπιά. Εκτιμώ όμως πως τα μέλη και οι φίλοι του Λιμανιού της Αγωνίας που παρακολουθούν τις ταινίες της πολιτιστικής ομάδας, έχουν θετικά και φιλικά αισθήματα για τους μετανάστες και κάνουν πράματα για να τους βοηθούν όσο μπορούν. Οπότε είναι πιθανόν κάποιος τρίτος περαστικός να αναρωτηθεί κάποια στιγμή, γιατί αυτή η εμμονή με τους μετανάστες κλπ. Αν πάντως ο τρίτος περαστικός επέλεγε ταινίες, μου είπε ότι θα διάλεγε κάποιες που θα είχαν τις προδιαγραφές να έθεταν σε δοκιμασία αυτά που πιστεύει ως σωστά και καλά, ως δίκαια και όμορφα. Αν υπάρχουν τέτοιες του είπα... και επίσης σε παρακαλώ, αν τις βρεις φρόντισε να μην είναι βαρετές. Θα το προσπαθήσει, μου απάντησε; Δε θυμάμαι.