Το ΚΚΕ στη μεταπολεμική ιστορία του πέρασε τρεις μεγάλες διασπάσεις και αρκετές τοπικές ή πανελλαδικές μικρότερης εμβέλειας. Η πρώτη μεγάλη διάσπαση των Ελλήνων κομμουνιστών ξεκίνησε το 1956 με την επέμβαση -στα εσωτερικά του ΚΚΕ- του ΚΚΣΕ και άλλων πέντε κομμουνιστικών κομμάτων από τις χώρες το υπαρκτού σοσιαλισμού, την καθαίρεση του Νίκου Ζαχαριάδη και όσα άλλα επακολούθησαν.

Η δεύτερη έγινε το 1968, με αποτέλεσμα την εμφάνιση δύο κομμουνιστικών κομμάτων στη χώρα. Του ΚΚΕ και του ΚΚΕ Εσωτερικού. Η τρίτη μεγάλη διάσπαση έγινε τη διετία 1989-1991. Το 1989 με κύριο χαρακτηριστικό την αμφισβήτηση από τα αριστερά της πολιτικής του κόμματος.

Η κύρια εκδήλωση εκείνης της διάσπασης αφορούσε την ΚΝΕ αλλά επηρέασε και το ΚΚΕ, με αποχωρήσεις μελών της Κ.Ε., στελεχών και απλών μελών του κόμματος. Το 1991 η διάσπαση εκδηλώθηκε από τα δεξιά. Το ΚΚΕ χωρίστηκε σχεδόν στη μέση κι ένα πολύ μεγάλο μέρος μελών και στελεχών του, που ακολούθησε τη λεγόμενη ανανεωτική ομάδα, αποκόπηκε από τον κύριο κομματικό κορμό και συνέχισε την πολιτική του δράση μέσα από τον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου (το μετωπικό σχήμα που φτιάχτηκε το 1989 κυρίως από το ΚΚΕ και την ΕΑΡ) χωρίς ποτέ να καταφέρει να δημιουργήσει έναν ενιαίο πολιτικό φορέα.