Πέμπτη, 30 Νοεμβρίου 2023 19:22

Ο συγγραφέας του «Ζ» Βασίλης Βασιλικός πέθανε σήμερα σε ηλικία 90 ετών

Επιλέγων ή Συντάκτης 
Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(0 ψήφοι)

vasilikosΟ Βασίλης Βασιλικός (Καβάλα, 18 Νοεμβρίου 1933 - Αθήνα, 30 Νοεμβρίου 2023) ήταν ένας  από τους πιο γνωστούς παγκοσμίως συγγραφείς. Βάσει δεδομένων της UNESKO  πρόκειται για έναν από τους δέκα πιο μεταφρασμένους Έλληνες συγγραφείς.

Πατέρας του ήταν ο δικηγόρος Νικόλαος Βασιλικό, που πολιτεύθηκε και εξελέγη βουλευτής Καβάλας το 1936 και μητέρα του η Καίτη Βασιλικού. Ο Βασίλης Βασιλικός είχε μία αδελφή, την Έλζα Βασιλικού, πρώην πρωταθλήτρια του πινγκ πονγκ.

Αποφοίτησε από το Λύκειο Καρυωτάκη στην Καβάλα, τη Σχολή Βαλαγιάννη στη Θεσσαλονίκη και το Αμερικανικό Κολέγιο Ανατολία. Στη συνέχεια σπούδασε Νομικά στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσ/νίκης και σκηνοθεσία τηλεόρασης στη δραματική σχολή του Πανεπιστημίου Γέιλ (Drama School - SRT) στο Νιού Χέιβεν του Κονέκτικατ (ΗΠΑ). 

Από το 1967 μέχρι το 1994, ο Βασίλης Βασιλικός έζησε και εργάστηκε στο εξωτερικό (Ιταλία, Γαλλία, Νέα Υόρκη τα πρώτα 7 χρόνια εξόριστος από τη χούντα), με ένα τριετές διάλειμμα (1981-1984), κατά το οποίο ανέλαβε καθήκοντα αναπληρωτή γενικού διευθυντή της Ε.Ρ.Τ. επί κυβερνήσεως Ανδρέα Παπανδρέου. 

 Εργάστηκε ως βοηθός σκηνοθέτη σε ξένες παραγωγές, σκηνοθέτης ντοκιμαντέρ, σεναριογράφος, επιμελητής (Dr.) σεναρίων, εισηγητής σεναρίων στην Arte (1990-1993), δημοσιογράφος και συγγραφέας. Συνεργάστηκε με τον Νίκο Κούνδουρο στο σενάριο της ταινίας Μικρές Αφροδίτες. Διετέλεσε πρέσβης της Ελλάδας στην UNESCO (1996-2004).

Ο Βασίλης Βασιλικός τοποθετήθηκε επικεφαλής του ψηφοδελτίου επικρατείας της εκλογικής συνεργασίας Πράσινοι - Δημοκρατική Αριστερά στις βουλευτικές εκλογές του 2015, καθώς και στις βουλευτικές εκλογές του 2019, αυτή την φορά όμως με τον ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία όπου και εξελέγη. Ήταν βουλευτής Επικρατείας από τις 7 Ιουλίου 2019 μέχρι τις 21 Μαΐου 2023.

Έχει γράψει μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα, θεατρικά έργα και ποίηση. Από τα έργα του γνωστότερα είναι: «Η Μυθολογία της Αμερικής», «Το ψαροντούφεκο», «Θύματα ειρήνης», «Οι φωτογραφίες», «Ζ», «Ο Ιατροδικαστής», «Ο Θάνατος του Αμερικάνου» κ.ά. 

Τα βιβλία του έχουν μεταφραστεί σε 33 γλώσσες ανά τον κόσμο, καθώς και στη γραφή Μπράιγ. Το μυθιστόρημά του «Ζ» μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον σκηνοθέτη Κώστα Γαβρά.

Ήταν παντρεμένος με την υψίφωνο Βάσω Παπαντωνίου και είχε μία κόρη.

Spyros Yannaras, στο fb

Πολύ εύκολα δίνεις μια κλωτσιά και γκρεμίζεις, όμως το χτίζειν και δη το χτίζειν καλώς, είναι μια εντελώς άλλη υπόθεση. Νομίζω πως η πνευματική μας παρακμή εικονίζεται πεντακάθαρα όπως τα σκοτάδια ασπρόμαυρης φωτογραφίας, στα σημερινά κακεντρεχή σχόλια, υποτιθέμενων λογοτεχνών ή καλλιτεχνών προς το πρόσωπο και το έργο του Βασίλη Βασιλικού, με αφορμή -  άκουσον, άκουσον - την θλιβερή εκδημία του. 

Τους καλλιτέχνες, τους ανθρώπους που αφοσιώθηκαν ψυχή τε και σώματι στην κατασκευή ενός έργου τέχνης, προσφέροντας έναν καθρέφτη, ένα αποκούμπι, ένα φως στην κοινωνία της εποχής τους, τους κρίνουμε από τα επιτεύγματά τους. Μπορεί να αποτυγχάνουν με χίλιους δυο, ακόμη κι εντελώς ταπεινούς, δηλαδή εντελώς ανθρώπινους τρόπους (σκέφτομαι το ακραίο παράδειγμα του Σελίν), όμως μας κάνουν δώρο την επιτυχία τους. 

Γιατί κανείς άλλος, εκτός από τον καλλιτέχνη δεν δίνει τη ζωή του για να φτιάξει κάτι που εν τέλει δεν θα είναι δικό του, αλλά κοινό κτήμα. Αυτό από μόνο του, η αφοσίωση σε μια πράξη δωρεάς συγχωρεί τα μεγαλύτερα και βαρύτερα ατοπήματα. 

Δεν αναφέρομαι φυσικά στον Βασιλικό, αλλά στην νεοελληνική μνησικακία και μικρότητα που ξεψαχνίζει ζεστά πτώματα για να ανακαλύψει το ίχνος της κακότητας, την οποία δεν μπορεί να δει ότι την κουβαλάει στην ψυχή του.

Κρίνοντας τον Βασίλη Βασιλικό από τα επιτεύγματα του, αν είσαι στοιχειωδώς εγγράμματος ή και στοιχειωδώς ευαίσθητος, κανονικά σε πιάνει ίλιγγος. Δεν ξέρω ποιο από τα πεζογραφήματα της πιο πρόσφατης ελληνικής λογοτεχνίας μπορεί να αντιπαρατεθεί στην Τριλογία, τον Γλαύκο Θρασάκη ή το Ζ. 

 Οι αντάξιοί του θρηνούν και νιώθουν φτωχότεροι. Οι μικρότεροι κι απ' το μικρό του δαχτυλάκι ανακατώνουν τη λάσπη στην οποία ούτως ή άλλως κολυμπάνε.

Και το σχόλιό μου

Συμφωνώ με αυτά που υποστηρίζετε, αν και στη συγκεκριμένη περίπτωση όσα από τα έργα του διάβασα δεν με αναστάτωσαν ούτε μου προκάλεσαν ευφορία.
Τελευταία τροποποίηση στις Παρασκευή, 01 Δεκεμβρίου 2023 11:10

Προσθήκη νέου σχολίου

Κωδικός ασφαλείας
Ανανέωση