Η κάθε επίσκεψή μου απείχε από την επόμενη αρκετά χρόνια και κάθε φορά αυτό που μου έκανε εντύπωση ήταν το πόσες λίγες ήταν οι αλλαγές κι αυτό το αναφέρω ως κάτι καλό. Κάποια στιγμή έμαθα ότι αυτό συνέβαινε διότι τα δύο αυτά χωριά είναι ανακηρυγμένα παραδοσιακά που στην πράξη σημαίνει ότι ούτε καρφί, που λέει ο λόγος, δεν μπορείς να καρφώσεις χωρίς ειδική άδεια.   

Προς τι τώρα αυτή η αναφορά σ'αυτά τα δύο πιο ξακουστά Ζαγοροχώρια; Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις της περιοχής βγήκαν στο κλαρί του ΣτΕ καταγγέλοντας ότι ο εφοπλιστής Αντώνης Λαιμός κτίζει δύο κατοικίες μέσα στο Εθνικό Πάρκο της Βόρειας Πίνδου με τις πλάτες του δήμου και την ανοχή και τις "διευκολύνσεις" της περιφέρειας Ιωαννίνων και του Υπουργείου Περιβάλλοντος. Μάλιστα δέκα οικολογικες οργανώσεις που καταγγέλουν ως προσχηματική τη διαβούλευση για το νομοσχέδιο του υπουργείου Περιβάλλοντος λόγω του χρόνου παρεμβάσεων που είναι 4 ημέρες και λήγει στις 28.2, αναφέρουν ότι ανάμεσα στα άλλα στο άρθρο 136 δίνεται το δικαίωμα για διορθώσεις σφαλμάτων και λαθών στα όρια των οικισμών με υπουργικές αποφάσεις, αντί για προεδρικό διάταγμα, το οποίο θα χρειαστεί να περάσει από τον έλεγχο του Συμβουλίου της Επικρατείας: «Μπορεί να λύσει με μία υπουργική υπογραφή το ζήτημα στα επίμαχα ακίνητα» μας λένε πολεοδόμοι που γνωρίζουν τη νομοθεσία.

Το βασικό πρόβλημα: Εντός ή εκτός

«Εντός ή εκτός;» είναι το βασικό ερώτημα στην υπόθεση της αδειοδότησης και εν συνεχεία της κατασκευής των δύο κατοικιών του εφοπλιστή Αντώνη Λαιμού. Για τις περιβαλλοντικές οργανώσεις «οι δύο κατοικίες κτίζονται εκτός ορίων του παραδοσιακού οικισμού και εντός του πυρήνα του εθνικού πάρκου όπου απαγορεύεται η δόμηση». Για την αυτοδιοίκηση και τις υπηρεσίες που εξέδωσαν τις οικοδομικές άδειες «οι κατοικίες χτίζονται εντός οικισμού».

Για να γίνει πιο κατανοητό, η «μάχη» των ορίων παίζεται ως εξής: Ακριβώς εκεί που τελειώνει το νότιο όριο του οικισμού στο Μεγάλο Πάπιγκο, ξεκινάει ο πυρήνας του εθνικού πάρκου. Υπάρχει δηλαδή κοινό όριο με την προστατευόμενη περιοχή.  

«Στην πραγματικότητα οι εκτάσεις του εφοπλιστή βρίσκονται σχεδόν αμέσως μετά», λέει στη LiFO o διευθυντής της «Καλλιστώ», Σπύρος Ψαρούδας. «Δεν είναι καν σε επαφή με το όριο του οικισμού, καθώς ενδιαμέσως υπάρχει ένα άλλο εκκλησιαστικό ακίνητο. Εχουν ξεχειλώσει δηλαδή τα όρια του οικισμού, προκειμένου να εξυπηρετήσουν οικοδομική δραστηριότητα μέσα στον πυρήνα του εθνικού πάρκου. Γι' αυτό και προσφεύγουμε στο Συμβούλιο της Επικρατείας, για να καταπέσουν οι οικοδομικές άδειες οι οποίες εκδόθηκαν στηριζόμενες σε όρια που τροποποιήθηκαν εκ των υστέρων και παρανόμως», υποστηρίζει. 

Και το άλλο που βγάζει μάτι. Πριν καιρό και λίγο πριν ξεκινήσει η διαδικασία των οικοδομικών εγκρίσεων υπογράφεται υπουργική απόφαση από τον υφυπουργό Περιβάλλοντος Νίκο Ταγαρά, με την οποία επιτρέπεται η κατασκευή υπόσκαφων κτισμάτων σε παραδοσιακούς οικισμούς. Και στην περίπτωση που δεν εντοπίζονται στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική υπόσκαφες κατασκευές, μπορούν να χτιστούν, εφόσον υπάρχει έγκριση από το Αρχιτεκτονικό Συμβούλιο – ένα κρατικό όργανο το οποίο γνωμοδοτεί για τις αρχιτεκτονικές μελέτες κτιρίων που γίνονται σε παραδοσιακούς τόπους.  

Επειδή το θέμα είναι σοβαρό τουλάχιστον για όσους έχουν περιβαλλοντικές και δημοκρατικές ευαισθησίες και επειδή ως γνωστόν ισχύει πάντα, ιδιαίτερα σ'αυτήν τη χώρα, το "ενός κακού μύρια έπονται", πράμα που σημαίνει ότι το θέμα αυτό αφορά άμεσα όλες τις περιοχές που έχουν χαρακτηριστεί Εθνικά Πάρκα - Natura 2000, η δημοσιογράφος Ντίνα Καράτζου πήγε στην περιοχή και έκανε ένα ρεπορτάζ για τη lifo. Όποιος ενδιαφέρεται πατώντας  ΕΔΩ θα εμφανιστεί το αναλυτικό αυτό ρεπορτάζ που μου προκάλεσε ένα μίγμα λύπης και θυμού.