Η ίδια προσπάθησε να φτάσει εκεί χωρίς επιτυχία και μόνο μετά από έξι χρόνια κατάφερε να τον συναντήσει στην ΕΣΣΔ αφού ταξίδευσε επί έξι μέρες και νύχτες από τη Ιταλία στη Ρωσία. Από το 1952 μέχρι και το 1964 έζησαν μαζί, ως πολιτικοί πρόσφυγες, αρχικά στη Τασκένδη και έπειτα στην Μόσχα όπου γεννήθηκαν και τα δύο παιδιά τους, η Ειρήνη και ο Πέτρος. Εκεί η Ζέη σπούδασε στο Ινστιτούτο Κινηματογράφου, στο τμήμα της σεναριογραφίας. Το 1964, ήρθε στην Ελλάδα αλλά έφυγε ξανά, το 1967 για το Παρίσι, λόγω της δικτατορίας. Επέστρεψε οριστικά στη χώρα, με την πτώση της χούντας. 

Η Άλκη Ζέη πρωτοεμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το μυθιστόρημα «Το Καπλάνι της Βιτρίνας» (1963) που έγραψε κατά τη διάρκεια της παραμονής της στη Μόσχα.’Εργο σχεδόν αυτοβιογραφικό, εμπνευσμένο από τα ανέμελα παιδικά της χρόνια στο νησί της Σάμου-τόπος καταγωγής της μητέρας της – το «καπλάνι» θεωρείται σήμερα ένα από τα σπουδαιότερα έργα της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας και το πρώτο παιδικό βιβλίο με πολιτικές αναφορές στη δικτατορία του Μεταξά. Το 1971 και κατά την διάρκεια της εξορίας της στο Παρίσι, η Άλκη Ζέη έγραψε τον «Μεγάλο περίπατο του Πέτρου», με θέμα την Κατοχή και την Απελευθέρωση.

Το 1987 κυκλοφόρησε το πρώτο της βιβλίο για μεγάλους, «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», το 2013, το αυτοβιογραφικό της έργο «Με Μολύβι Φάμπερ Νούμερο Δύο» και το 2017 το «Πόσο θα Ζήσεις ακόμα, Γιαγιά». Το τελευταίο της βιβλίο με τίτλο «Ένα Παιδί από το Πουθενά» κυκλοφόρησε λίγους μήνες πριν τον θάνατό της.

Το σύνολο του έργου της έχει μεταφραστεί σε πολλές χώρες ενώ η ίδια είχε επίσης μεταφράσει από τα γαλλικά, ιταλικά και ρωσικά, αρκετά βιβλία, μεταξύ των οποίων και έργα των Τζιάννι Ροντάρι και Βέρα Πανόβα. Στις Ηνωμένες Πολιτείες τιμήθηκε με το βραβείο Mildred L. Batchelder για τις μεταφρασμένες εκδόσεις των «Το καπλάνι της βιτρίνας», «Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου» και «Κοντά στις ράγες». Το 2010, η Ακαδημία Αθηνών τίμησε τη συγγραφέα για το σύνολο του έργου της, το 2012 αναγορεύτηκε σε επίτιμη διδάκτορα του Πανεπιστημίου της Κύπρου στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών Αγωγής, το 2014 ομοίως σε διδάκτορα του Πανεπιστημίου Πατρών και το 2014 του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου.

Η Άλκη Ζέη έφυγε από την ζωή στις 27 Φεβρουαρίου του 2020 αφήνοντας ένα σπουδαίο, για την εποχή του, πρωτοπόρο, επαναστατικό συγγραφικό έργο γεμάτο πανανθρώπινα νοήματα και καθημερινούς ήρωες.

Το ΥΠΠΟΑ προγραμματίζει για την επέτειο της Άλκης Ζέη την κυκλοφορία αφιερωματικού τόμου, μεγάλη έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη (κτήριο Πειραιώς 138) στο τέλος Φεβρουαρίου και σειρά εκπαιδευτικών προγραμμάτων και εκδηλώσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η Άλκη Ζέη θα τιμηθεί, επίσης, στη Διεθνή Έκθεση Παιδικού Βιβλίου της Μπολόνια (6-9 Μαρτίου 2023), όπου η Ελλάδα θα συμμετέχει ως «τιμώμενη αγορά».

Πηγή:  anyteart.com